Eetstoornissen vormen een serieus probleem waar meer mensen mee kampen dan je misschien denkt. Anorexia nervosa wordt in de volksmond meestal simpelweg 'anorexia' genoemd. De aandoening treft vaak tienermeisjes en jonge vrouwen, maar ook mannen of oudere vrouwen kunnen ermee te maken krijgen. Een recente studie suggereert dat een kwart van alle anorexiapatiënten mannen zijn. [1] X Bron Wooldridge, T., & Lytle, P. '. (2012). An Overview of Anorexia Nervosa in Males. Eating Disorders, 20(5), 368-378. doi:10.1080/10640266.2012.715515 Anorexia wordt gekenmerkt door de zeer strenge beperkingen die de patiënt zichzelf oplegt op het gebied van eten, een laag lichaamsgewicht en een verstoord beeld van het eigen lichaam. [2] X Bron Vaak is de ziekte een reactie op een ingewikkeld sociaal of persoonlijk probleem. Anorexia is een serieuze stoornis die ernstige schade kan toebrengen aan het lichaam. Van alle psychische stoornissen leidt anorexia naar verhouding tot het grootste aantal sterfgevallen. [3] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron Als je vermoedt dat een vriend of vriendin van je of iemand van wie je houdt anorexia heeft, lees dan verder om te weten te komen hoe je hem of haar kunt helpen.
Stappen
-
Houd zijn of haar eetgewoontes in de gaten. Mensen met anorexia hebben een antagonistische relatie met eten. Een van de drijfveren achter anorexia is een hevige angst om aan te komen en anorexiapatiënten mogen van zichzelf daarom maar heel weinig eten – ze hongeren zichzelf in feite uit – om te voorkomen dat ze aankomen. Simpelweg niet eten is alleen niet het enige dat erop wijst dat iemand anorexia heeft. Andere mogelijke waarschuwingssignalen zijn bijvoorbeeld: [4] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron [5] X Bron
- Weigeren bepaalde voedingsmiddelen of volledige voedselgroepen te eten (bijvoorbeeld 'geen koolhydraten' of 'geen suikers').
- Rituelen die met eten te maken hebben, zoals overdreven lang kauwen, of het eten maar heen en weer blijven schuiven op het bord en het in steeds kleinere stukjes snijden.
- Op een obsessieve manier eten afmeten, door bijvoorbeeld de hele tijd calorieën te tellen, eten af te wegen en wel twee of drie keer de informatie over voedingswaarde op verpakkingen te lezen.
- Niet uit eten willen gaan omdat het dan lastig is om calorieën te tellen.
-
Probeer na te gaan of hij of zij misschien geobsedeerd is door eten. Ook al eten ze weinig, mensen met anorexia zijn vaak op een obsessieve manier met eten bezig. Het kan zijn dat ze op een obsessieve manier tijdschriften over koken lezen, recepten verzamelen, of naar kookprogramma's kijken. Soms praten ze vaak over eten, hoewel zulke gesprekken vaak negatief zijn (in de trant van: 'Ik snap niet hoe mensen nog pizza kunnen eten terwijl het zo slecht voor je is'). [6] X Bron
- Een obsessie voor eten is een veelvoorkomend neveneffect van uithongering. Een baanbrekend onderzoek over uithongering uitgevoerd tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft aangetoond dat mensen die ernstig ondervoed zijn fantasieën hebben eten. Ze besteden dan overmatig veel tijd aan het denken over eten. Ze praten er ook veel over met anderen en tegen zichzelf. [7] X Betrouwbare bron American Psychological Association Ga naar de bron
-
Vraag jezelf eens af of hij of zij regelmatig met een smoesje komt om maar niet te hoeven eten. Op een feestje waar eten wordt aangeboden zegt hij of zij bijvoorbeeld van tevoren al gegeten te hebben. Andere redenen die vaak gegeven worden om eten te vermijden zijn:
- Ik heb geen honger
- Ik ben op dieet/moet afvallen
- Ik vind niets wat er is lekker
- Ik ben misselijk
- Ik ben daar 'overgevoelig' voor
-
Let op of je vriend(in) of familielid misschien te mager is, maar nog steeds praat over lijnen en afvallen. Als hij of zij er al erg dun uitziet maar het nog steeds heeft over extra kilo's die eraf moeten, dan kan het zijn dat hij of zij een verstoord beeld heeft van zijn of haar eigen lichaam. Een kenmerk van anorexia is een 'verstoord beeld van het eigen lichaam,' waarbij de persoon blijft denken dat hij of zij te dik is ook al is hij of zij in feite te mager. Mensen met anorexia ontkennen het vaak als er gesuggereerd wordt dat ze te mager zijn. [8] X Bron
- Mensen met anorexia dragen soms ook grote of wijde, vormeloze kleding om hun omvang te verbergen. Soms dragen ze kleding in laagjes, of ze dragen lange broeken en jassen zelfs als het erg warm weer is. Ze doen dit gedeeltelijk om de omvang van hun lichaam te verstoppen, maar ook omdat mensen met anorexia vaak hun eigen lichaamstemperatuur niet meer goed kunnen reguleren en het daardoor dikwijls koud hebben.
- Sluit mensen met overgewicht of obesitas niet automatisch uit. Het is mogelijk om anorexia te hebben en toch dik te zijn. Anorexia, weinig eten en snel gewichtsverlies zijn erg gevaarlijk, ongeacht je BMI, en je moet niet wachten tot mensen te licht zijn voordat je hulp overweegt. [9] X Bron [10] X Bron
-
Let op hoe vaak hij of zij sport. Soms compenseren mensen met anorexia dat wat ze gegeten hebben door te sporten. Dat sporten doen ze dan meestal op een nogal overdreven manier en volgens een erg strak patroon. [11] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron
- Je vriend of vriendin sport bijvoorbeeld uren per week, zelfs als hij of zij niet aan het trainen is voor een specifieke sport of voor een wedstrijd. Mensen met anorexia sporten soms ook terwijl ze eigenlijk moe, ziek of gewond zijn, omdat ze zich verplicht voelen dat wat ze gegeten hebben weer te 'verbranden'.
- Vooral mannen met anorexia doen vaak aan sport als vorm van compensatie. Het kan zijn dat de persoon denkt dat hij overgewicht heeft, of dat hij niet tevreden is met hoe zijn lichaam eruitziet. Hij kan dan extreem fanatiek bezig zijn met body-building of met het 'tonen' van zijn lichaam. Een verstoord beeld hebben van het eigen lichaam komt ook vrij vaak voor onder mannen die niet in staat zijn te zien hoe hun lichaam er eigenlijk uitziet en die zichzelf als 'pafferig' zien terwijl ze in feite slank en fit zijn of zelfs te mager. [12] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron [13] X Bron Strother, E., Lemberg, R., Stanford, S. C., & Turberville, D. (2012). Eating Disorders in Men: Underdiagnosed, Undertreated, and Misunderstood. Eating Disorders, 20(5), 346-355. doi:10.1080/10640266.2012.715512
- Mensen met anorexia die niet aan sport kunnen doen of die niet zo veel hebben kunnen bewegen als ze zouden willen zijn vaak onrustig of geïrriteerd of gaan zenuwachtig zitten frunniken.
-
Let goed op het uiterlijk van degene om wie je zorgen maakt. Anorexia brengt een groot aantal fysieke symptomen met zich mee. Of iemand anorexia heeft kun je niet alleen maar bepalen op basis van zijn of haar uiterlijk. [14] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron Een combinatie van onderstaande symptomen en verstoord gedrag is het beste signaal dat iemand aan een eetstoornis lijdt. Niet iedereen vertoont ze allemaal, maar mensen met anorexia lijden meestal wel aan meerdere van onderstaande symptomen: [15] X Bron [16] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron [17] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Dramatisch en snel gewichtsverlies
- Ongebruikelijke haargroei op het gezicht of op het lichaam bij vrouwen
- Verhoogde gevoeligheid voor kou
- Haaruitval of dunner haar
- Droge, bleke, geelachtige huid
- Vermoeidheid, duizeligheid of flauwvallen
- Broze nagels en haar
- Blauwachtige vingers
Advertentie
-
Let goed op zijn of haar stemming. Vaak hebben anorexiapatiënten last van stemmingswisselingen. De oorzaak hiervan is dat de hormoonhuishouding van deze mensen vaak in de war is, doordat ze hun lichaam uithongeren. [18] X Bron Bezorgdheid en depressieve gevoelens gaan ook vaak samen met eetstoornissen. [19] X Bron
- Mensen met anorexia raken vaak ook snel geïrriteerd en kunnen last hebben van lusteloosheid en concentratieproblemen of kunnen moeilijk hun aandacht ergens bij houden. [20] X Bron
-
Ga eens na hoe het zit met zijn of haar zelfvertrouwen. Mensen met anorexia zijn vaak perfectionisten. Vaak zijn het mensen die buitengewoon goed presteren en het bijvoorbeeld op school of op hun werk heel goed doen. [21] X Bron Aan de andere kant hebben ze vaak juist een heel laag zelfbeeld. Het kan zijn dat iemand met anorexia bijvoorbeeld vaak klaagt dat hij of zij niet 'goed genoeg' is of dat hij of zij 'nooit iets goed kan doen.' [22] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron
- Mensen met anorexia zijn meestal ook erg onzeker als het op hun lichaam aankomt. Aan de ene kant spreken ze misschien vaak over het bereiken van hun 'ideale gewicht,' maar aan de andere kant kunnen ze dat onmogelijk bereiken door het verstoorde beeld dat ze van hun lichaam hebben. In hun ogen zal er altijd nog meer gewicht zijn dat eraf moet.
-
Let op of hij of zij over schuldgevoelens of schaamte praat. Mensen met anorexia schamen zich vaak nadat ze gegeten hebben. Vaak zien ze eten als een zwakheid of als een teken dat ze zichzelf niet onder controle hebben. Pas op als je vriend of vriendin zich regelmatig schuldig zegt te voelen over eten, of over zijn of haar lichaamsomvang praat in termen van schuld of schaamte, want dit kan een waarschuwingsteken zijn dat er anorexia in het spel is. [23] X Bron
-
Ga na of je vriend, vriendin of geliefde de laatste tijd een meer teruggetrokken leven leidt. Mensen met anorexia hebben vaak de neiging zich terug te trekken en gaan hun vrienden en de dingen die ze gewend waren te doen uit de weg. [24] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron Ook kan het zijn dat ze ineens veel meer tijd op internet doorbrengen. [25] X Bron
- Mensen met anorexia brengen vaak bijvoorbeeld veel tijd door op zogenaamde 'pro-ana' websites. Deze websites worden gevormd door groepen die anorexia promoten en ondersteunen als een 'manier van leven' waar iemand bewust voor kiest. Het is belangrijk dat je niet vergeet dat anorexia een levensbedreigende ziekte is die met succes behandeld kan worden en geen gezonde keuze gemaakt door gezonde mensen.
- Verder plaatsen mensen met anorexia nogal eens nogal eens zogenaamde 'thinspiration' of 'thinspo' berichtjes op sociale media die anderen ertoe aanzetten dunner te worden. Ze publiceren bijvoorbeeld foto's van mensen met extreem ondergewicht of berichtjes waarin mensen met overgewicht of zelfs met een normaal gewicht belachelijk worden gemaakt.
-
Let op of de persoon van wie je houdt na het eten langer dan normaal op de wc of in de badkamer blijft. Er bestaan twee soorten anorexia: Het purgerende type, waarbij de patiënt zich eerst overeet en het voedsel vervolgens weer kwijt probeert te raken en aan de andere kant het beperkende type, wat gekenmerkt wordt door simpelweg heel weinig en/of eenzijdig eten. De meeste mensen zijn vooral bekend met het beperkende type, maar anorexia van het purgerende type komt ook vaak voor. [26] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron Naast anorexiapatiënten die zichzelf na het eten laten overgeven zijn er ook patiënten die laxeeermiddelen of plaspillen nemen, of die hun darmen schoonspoelen met behulp van een klysma om dat wat ze gegeten hebben weer kwijt te raken.
- Anorexia waarbij mensen zich overeten om het vervolgens weer kwijt te raken is niet hetzelfde als boulimia nervosa, wat een andere eetstoornis is. Mensen die aan boulimia nervosa lijden eten tellen niet altijd de calorieën wanneer ze geen last hebben van een eetaanval. Anorexiapatiënten die zichzelf geregeld overeten om het vervolgens weer kwijt te raken eten daarbuiten gewoonlijk extreem weinig calorieën.
- Mensen die aan boulimia nervosa lijden eten vaak grote hoeveelheden voedsel om het vervolgens weer kwijt te raken. [27] X Bron Voor anorexiapatiënten van het type dat zich overeet en het er vervolgens weer uitgooit kan een veel kleinere hoeveelheid voedsel al betekenen dat ze zich 'overeten' en dat ze er weer vanaf moeten, zoals één koekje of een klein zakje chips. [28] X Bron
-
Ga na of hij of zij dingen stiekem doet. Mensen met anorexia schamen zich vaak voor hun stoornis. Of het kan zijn dat ze denken dat jij zijn of haar eetgedrag gewoon niet 'begrijpt' en hem of haar ermee zou willen laten stoppen. Vaak proberen anorexiapatiënten hun gedrag voor anderen te verbergen om te voorkomen dat anderen erover gaan oordelen of zich ermee gaan bemoeien. [29] X Bron Becker, A. E., Eddy, K. T., & Perloe, A. (2009). Clarifying criteria for cognitive signs and symptoms for eating disorders in DSM-V. International Journal Of Eating Disorders, 42(7), 611-619. doi:10.1002/eat.20723 Ze doen bijvoorbeeld het volgende:
- Ze eten stiekem
- Ze verstoppen eten of gooien het weg
- Ze nemen pillen of voedingssupplementen
- Ze verstoppen laxeermiddelen
- Ze liegen over hoe veel en hoe vaak ze aan sport doen
Advertentie
-
Probeer meer te weten te komen over eetstoornissen. Oordelen over mensen met een eetstoornis is meestal niet zo moeilijk, maar het kan lastig zijn te begrijpen waaróm iemand van wie je houdt zulke ongezonde dingen met zijn of haar lichaam doet. Door meer te weten te komen over de oorzaken van eetstoornissen en over wat mensen die eraan lijden doormaken zul je beter in staat zijn je vriend of familielid te helpen door middel van liefde en inlevingsvermogen.
- Een boek waar je veel aan kunt hebben is Talking to Eating Disorders: Simple Ways to Support Someone with Anorexia, Bulimia, Binge Eating, or Body Image Issues van de Amerikaanse auteurs Jeanne Albronda Heaton and Claudia J. Strauss. Vooralsnog is het helaas alleen in het Engels verkrijgbaar.
- Wie in de Verenigde Staten woont en een vriend of familielid heeft met een eetstoornis, kan terecht bij de Amerikaanse Vereniging voor Eetstoornissen (in het Engels afgekort tot NEDA). Deze non-profitorganisatie biedt via een speciaal netwerk op allerlei manieren hulp aan de vrienden en familieleden van mensen die met een eetstoornis kampen. [30] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron De Nederlandse Academie voor Eetstoornissen is een vereniging voor professionals die werken met cliënten met eetstoornissen. Het doel van de academie is de zorg voor patiënten met een eetstoornis te verbeteren en onderzoek naar en het voorkomen van eetstoornissen te bevorderen. [31] X Bron Zowel patiënten als hun vrienden en familieleden kunnen terecht voor hulp bij de voormalige Stichting Anorexia en Boulimia Nervosa (SABN), nu Weet, vereniging rond eetstoornissen geheten. Het is een landelijke patiëntenvereniging voor mensen met een eetstoornis en hun omgeving. [32] X Bron
-
Probeer te begrijpen welke onderliggende risico's anorexia met zich meebrengt. Wie aan anorexia lijdt hongert zijn of haar lichaam uit, wat kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. Onder vrouwen tussen de 15 en de 24 veroorzaakt anorexia 12 keer meer sterfgevallen dan welke andere mogelijke doodsoorzaak dan ook. [33] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron Anorexia leidt in tot wel 20% van de gevallen tot vroegtijdig overlijden. Anorexia kan tot een groot aantal medische aandoeningen leiden, zoals: [34] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron [35] X Bron [36] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron
- Het uitblijven van de menstruatie bij vrouwen
- Sloomheid en uitputting
- Het niet meer onder controle kunnen houden van de lichaamstemperatuur
- Een abnormaal trage of onregelmatige hartslag (als gevolg van verzwakte hartspieren)
- Bloedarmoede
- Onvruchtbaarheid
- Desoriëntatie
- Orgaanfalen
- Hersenschade
-
Kies een geschikt moment uit om je vriend(in) of familielid onder vier ogen te spreken. Een eetstoornis is vaak een reactie op meer ingewikkelde persoonlijke en sociale problemen en ook genetische factoren kunnen een rol spelen. Met anderen over je eetstoornis praten kan erg gênant of ongemakkelijk zijn. Zorg ervoor dat je er tegen hem of haar over begint op een veilige plek en zonder dat er andere mensen in de buurt zijn. [37] X Betrouwbare bron National Institute of Mental Health Ga naar de bron
- Spreek de persoon liever niet aan als één van jullie tweeën boos, moe, gespannen of erg emotioneel is. Dat maakt het namelijk veel lastiger om je liefde en begrip op hem of haar over te brengen. [38] X Bron
-
Gebruik zinnen die met 'ik' beginnen om je gevoelens op de ander over te brengen. Door gebruik te maken van zinnen die met 'ik' beginnen zul je de ander waarschijnlijk minder het gevoel geven dat je hem of haar aanvalt. Geef aan dat het om een veilig gesprek gaat waar hij of zij de controle over heeft. Je kunt bijvoorbeeld iets zeggen als: 'Ik heb de laatste tijd wat dingen opgemerkt waar ik me zorgen over maak. Ik geef om je. Kunnen we er misschien over praten?'
- Het kan zijn dat je vriend(in) of familielid in de verdediging schiet. Het kan zijn dat hij of zij ontkent een probleem te hebben. Hij of zij kan jou ervan beschuldigen dat jij je met zijn of haar leven bemoeit, of dat je zonder reden een oordeel over hem of haar vormt. Je kunt nogmaals zeggen dat je om je vriend of vriendin geeft en dat je hem of haar nooit zou veroordelen, maar neem zelf geen verdedigende houding aan.
- Zeg bijvoorbeeld geen dingen als 'Ik probeer je alleen maar te helpen' of 'Je moet naar me luisteren.' Door die dingen te zeggen zal de ander zich aangevallen voelen en eerder geneigd zijn juist niet meer naar je te luisteren.
- Blijf in plaats daarvan positieve dingen zeggen: 'Ik hou van je en ik wil graag dat je weet dat ik er voor je ben,' of: 'Ik ben er klaar voor om met je te praten zodra jij eraan toe bent.' Geef de ander de ruimte om zelf keuzes te maken.
-
Vermijd beschuldigende taal. Dat wordt alvast makkelijker als je zinnen gebruikt die met 'ik' beginnen, maar het is heel belangrijk dat ook geen andere beschuldigende of veroordelende woorden gebruikt. Door te overdrijven, of door de ander te bedreigen of een schuldgevoel aan te praten zul je hem of haar niet helpen te begrijpen waar jij je nu precies zorgen om maakt. [39] X Bron
- Vermijd bijvoorbeeld zinnen waarin de ander ('jij') centraal staat, zoals: 'Jouw toestand verontrust me' of 'Je moet hiermee stoppen.'
- Ook dingen die inspelen op het schaamte- of schuldgevoel van de ander zijn weinig productief. Zeg bijvoorbeeld liever geen dingen als: 'Denk eens na over wat je je familie aandoet,' of: 'Als je echt om me zou geven zou je goed voor jezelf zorgen.' Mensen met anorexia kampen vaak al met een groot gevoel van schaamte of schuld over hun gedrag en door zulke dingen te zeggen bestaat de kans dat je de stoornis alleen maar erger maakt.
- Bedreig hem of haar niet. Zeg bijvoorbeeld niet: 'Als je niet méér gaat eten krijg je geen zakgeld,' of: 'Als je er niet mee instemt hulp te gaan zoeken vertel ik iedereen over je probleem.' Zulke dreigementen zullen de ander ernstige uit balans brengen en kunnen de eetstoornis juist verergeren.
-
Moedig de ander aan zijn/haar gevoelens met je te delen. Het is belangrijk dat je de ander de tijd gunt om zijn of haar gevoelens ook met jou te delen. Met een eenzijdig gesprek dat alleen maar over jou gaat bereik je waarschijnlijk niet veel. [40] X Bron
- Leid je vriend(in) of familielid niet te snel door dit gesprek. Het kan soms aardig wat tijd kosten voordat iemand zijn of haar gevoelens en gedachten heeft geördend en verwerkt.
- Zeg nogmaals dat je geen kritiek hebt op de gevoelens van je vriend(in) of familielid en dat je hem of haar niet veroordeelt.
-
Raad hem of haar aan een anonieme test te doen op Internet. Via de website van de NEDA kun je gratis een test doen die volledig anoniem is. Je vriend(in) of familielid vragen deze test te doen kan een manier zijn om hem of haar aan te moedigen zijn of haar probleem te erkennen zonder dat je hem of haar te veel 'onder druk' zet. [41] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron
- De NEDA biedt twee verschillende testen: een test die speciaal bedoeld is voor scholieren en een test die specifiek gericht is op volwassenen. Voor online zelfhulp en een test in het Nederlands kun je terecht op [42] X Bron .
-
Leg de nadruk op het belang van professionele hulp. Probeer op een communicatieve manier je bezorgdheid over te brengen. Benadruk het feit dat anorexia een ernstige ziekte is, maar dat de aandoening onder professionele begeleiding zeer goed behandelbaar is. [43] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron Help je vriend(in) of familielid af van de vooroordelen met betrekking tot het bezoeken van een therapeut of hulpverlener door hem of haar te laten weten dat het zoeken van hulp geen teken is van falen of zwakte en dat het ook niet betekent dat hij of zij 'gek' is.
- Mensen met anorexia hebben er vaak moeite mee hun leven onder controle te houden, dus door te benadrukken dat in therapie gaan juist moedig is en een stap op weg is naar het hebben van controle over je eigen leven kun je ervoor zorgen dat de persoon om wie je geeft het eerder zal accepteren.
- Soms helpt het ook om het zoeken van therapie als iets medisch te zien. Als je vriend(in) of familielid bijvoorbeeld kanker zou hebben, of suikerziekte, dan zou je hem of haar ook aanmoedigen medische hulp te zoeken. Dit is niet anders; je vraagt degene van wie je houdt simpelweg om professionele hulp te zoeken voor een ziekte.
- Op de website van de NEDA vind je een optie die 'Find Treatment' (Behandeling Vinden) heet. Wie in de Verenigde Staten woont kan via dit hulpmiddel een hulpverlener of therapeut te vinden die gespecialiseerd is in anorexia. [44] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron
- Bij jongere anorexiapatiënten biedt gezinstherapie vaak een oplossing. Veel studies suggereren dat bij kinderen en tieners gezinstherapie zelfs betere resultaten geeft dan individuele therapie, omdat het helpt minder productieve communicatiepatronen binnen het gezin op te lossen, terwijl het bovendien de rest van het gezin manieren biedt om de slachtoffer te helpen. [45] X Bron
- In bepaalde ernstige gevallen kan het zijn dat de patiënt moet worden opgenomen. Dit gebeurt vaak wanneer de persoon zulk ernstig ondergewicht heeft dat hij of zij het risico loopt op bijvoorbeeld orgaanfalen of andere ernstige aandoeningen. Mensen die psychisch labiel zijn of suïcidale neigingen hebben moeten soms ook worden opgenomen voor behandeling. [46] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron
-
Zoek hulp voor jezelf. Het is moeilijk om te gaan met iemand met een eetstoornis als je om hem of haar geeft. En het kan bijzonder moeilijk zijn als degene van wie je houdt weigert te erkennen dat er een probleem is, iets wat onder mensen die aan een eetstoornis lijden maar al te vaak voorkomt. Hulp vragen aan je eigen therapeut of bij een hulpgroep kan je helpen zelf sterk in je schoenen te blijven staan.
- Op de website van de NEDA is een lijst van hulpgroepen te vinden. [47] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron Ook heeft de NEDA een speciaal netwerk opgericht voor de ouders, familie en vrienden van anorexiapatiënten. [48] X Betrouwbare bron National Eating Disorders Association Ga naar de bron
- Op de website van de Patiëntenfederatie Nederland vind je de adressen van wel 30 verschillende centra voor eetstoornissen verspreid over het hele land. Via deze website kun je op zoek gaan naar een hulpgroep, diëtist of zorgverlener bij jou in de buurt. Tevens zijn er andere websites waarop verschillende specialisten te vinden zijn. [49] X Bron [50] X Bron
- Ook je huisarts kan je informatie geven over hulpgroepen of andere mogelijkheden voor hulp bij jou in de buurt.
- Op zoek gaan naar begeleiding is met name belangrijk voor de ouders van kinderen met anorexia. Het is belangrijk dat je als ouder niet probeert het eetgedrag van je kind te controleren en dat je niet probeert je kind om te kopen, maar dat is moeilijk te accepteren als je ziet dat je kind in gevaar is. Therapie of een hulpgroep kan je helpen aan manieren waarop je je kind kunt helpen zonder zijn/haar stoornis te verergeren.
Advertentie
Je vriend(in) of familielid begeleiden tijdens het herstel
-
Schat de gevoelens, problemen en overwinningen van je vriend(in) of familielid op waarde. Met de juiste behandeling slaagt rond 60% van de mensen met een eetstoornis erin te genezen. [51] X Bron Wel kan het soms jaren duren voordat iemand volledig hersteld is. Sommige mensen kunnen altijd te maken blijven houden met gevoelens van ontevredenheid over hun lichaam of met een dwang van binnen om zichzelf uit te hongeren of om dat wat ze gegeten hebben weer kwijt te raken, ook al lukt het ze wel schadelijke vormen van gedrag te onderdrukken. Steun de persoon die je liefhebt tijdens dit proces van het begin tot het einde. [52] X Bron
- Vier iedere vorm van succes, al gaat het maar om iets heel kleins. Voor iemand met anorexia kan zelfs het eten van wat jij als een zeer kleine hoeveelheid voedsel ziet een enorm gevecht betekenen.
- Veroordeel eventuele terugvallen niet. Zorg ervoor dat je vriend(in) of familielid de liefde en zorg krijgt die hij of zij nodig heeft, maar veroordeel hem of haar niet vanwege eventuele fouten of als het een keer niet zo makkelijk gaat. Erken de terugval en help hem of haar vervolgens om weer op het rechte pad te komen.
-
Wees flexibel en pas jezelf aan. In sommige gevallen, en zeker wanneer het gaat om jongere patiënten, houdt behandeling in dat de vrienden en gezinsleden van de patiënt veranderingen moeten aanbrengen in hun dagritme of gewoontes. Wees erop voorbereid dat je waar nodig veranderingen zult moeten aanbrengen die noodzakelijk zijn voor het herstel van je vriend(in) of familielid.
- De therapeut kan jullie bijvoorbeeld aanraden bepaalde manieren waarop jullie met elkaar communiceren of omgaan met conflicten te veranderen.
- Het kan lastig zijn te erkennen dat iets wat jij doet of zegt van invloed zou kunnen zijn op de stoornis van je vriend(in) of familielid. Vergeet het volgende niet: jij hebt de stoornis niet veroorzaakt, maar je kunt de persoon misschien wel helpen ervan te genezen door bepaalde dingen in je eigen gedrag te veranderen. Het uiteindelijke doel is een gezond herstel.
-
Concentreer je op plezier en op positieve dingen. Het kan makkelijk zijn om in de rol van 'hulpverlener' te vervallen, wat een verstikkende werking kan hebben op iemand die met een eetstoornis worstelt. Vergeet niet dat iemand die aan anorexia lijdt al een groot deel van zijn of haar tijd bezig is met het denken aan eten, gewicht en het beeld dat men van zijn of haar lichaam heeft. Zorg ervoor dat de stoornis niet het enige is waar jullie over praten of mee bezig zijn.
- Ga bijvoorbeeld samen naar de film, ga winkelen, doe spelletjes of ga sporten. Behandel de ander met liefde en aandacht, maar geef hem of haar de kans om op een zo normaal mogelijke manier van het leven te genieten.
- Bedenk dat mensen met een eetstoornis hun eetstoornis niet ZIJN. Mensen met een eetstoornis zijn mensen met behoeften, gedachten en gevoelens.
-
Herinner hem of haar eraan dat hij of zij niet alleen staat. Iemand die met een eetstoornis worstelt kan zich zeer geïsoleerd voelen. Hoewel je aan de ene kant wilt voorkomen dat je degene van wie je houdt verstikt met je aandacht, kun je de genezing vaak wel versnellen door je vriend(in) of familielid eraan te herinneren dat hij of zij altijd op je kan rekenen, of door een behulpzame houding aan te nemen.
- Ga op zoek naar hulpgroepen of andere vormen van hulp door middel van activiteiten waar je vriend(in) of familielid aan deel kan nemen. Dwing hem of haar niet om mee te doen, maar reik de mogelijkheden aan
-
Help je vriend, vriendin of geliefde om te gaan met zogenaamde veroorzakers. Het kan zijn dat hij of zij bepaalde mensen, situaties of dingen ervaart als de 'veroorzakers' van zijn of haar stoornis. Wanneer er bijvoorbeeld ijs in huis is kan dat een mogelijke verleiding zijn. Uit eten gaan kan een aanleiding zijn voor bezorgdheid over eten. Wees zo behulpzaam als je maar kunt. Het kan even duren voordat alle veroorzakers boven water komen en soms kunnen ze zelf voor degene met de stoornis als een verrassing komen. [53] X Bron
- Ervaringen en gevoelens uit het verleden kunnen ook ongezond gedrag veroorzaken.
- Stressrijke of nieuwe ervaringen of situaties kunnen ook veroorzakers van anorexia zijn. Veel mensen die aan anorexia lijden hebben een wanhopige behoefte om de situatie onder controle te hebben, en situaties waarin ze zich onzeker voelen kunnen bij hen het gevoel oproepen dat ze ongezond eetgedrag moeten gaan vertonen.
Advertentie
-
Probeer niet om controle uit te oefenen over het gedrag van de ander. Probeer niet om hem of haar te dwingen om te eten. Probeer niet om je vriend(in) of familielid door 'omkoping' meer te laten eten, of om hem of haar door middel van bedreigingen te dwingen tot bepaald gedrag. Soms is anorexia een reactie van iemand op een verminderd gevoel van controle over zijn of haar leven. Door verwikkeld te raken in een machtsstrijd of door je vriend(in) of familielid de controle uit handen te nemen maak je het probleem misschien alleen maar erger. [54] X Bron
- Probeer niet om het probleem van je vriend(in) of familielid 'op te lossen.' Herstellen is net zo ingewikkeld als de eetstoornis zelf. Door te proberen op je eigen manier het probleem van je vriend(in) of familielid 'op te lossen' doe je waarschijnlijk meer kwaad dan goed. Moedig hem of haar in plaats daarvan aan om een afspraak te maken met een geestelijk gezondheidsdeskundige.
-
Vermijd opmerkingen over het gedrag of uiterlijk van de ander. Iemand die aan anorexia lijdt heeft vaak erg veel last van gêne en schaamte. Ook al is het goed bedoeld, door opmerkingen te maken over hoe je vriend(in) of familielid eruitziet, zijn of haar eetgewoontes, gewicht, etc, kun je bij hem of haar gevoelens van schaamte en afkeer oproepen.
- Met complimentjes help je hem of haar ook niet. Omdat de persoon in kwestie te maken heeft met een verstoord beeld van zijn of haar eigen lichaam is de kans niet groot dat hij of zij je gelooft. Hij of zij kan zelfs positieve opmerkingen interpreteren als een veroordeling of als een vorm van manipulatie. [55] X Betrouwbare bron HelpGuide Ga naar de bron
-
Probeer 'dik' of juist 'dun' zijn niet te veroordelen. Wat een gezond lichaamsgewicht is verschilt per persoon. Als je vriend(in) of familielid opmerkt dat hij of zij zich 'dik,' voelt is het belangrijk dat je niet antwoordt door dingen te zeggen als 'Je bent niet dik.' Daardoor versterk je alleen maar het idee dat 'dik' zijn iets is dat van nature slecht is waar je bang voor moet zijn en wat je moet vermijden. [56] X Betrouwbare bron HelpGuide Ga naar de bron
- Vestig ook niet de aandacht op dunne mensen en maak geen opmerkingen over hun uiterlijk, in de trant van: 'Niemand wil omhelsd worden door een skelet.' Wat je wilt is dat degene van wie je houdt een gezond beeld ontwikkelt van zijn of haar lichaam, en niet dat hij of zij erop gericht is bang te zijn voor een bepaald type lichaam of dat type lichaam als minderwaardig ziet.
- Vraag je vriend(in) in plaats daarvan waar die gevoelens vandaan komen. Vraag wat hij of zij denkt te bereiken door dun te zijn, of wat hem of haar zo vreselijk lijkt aan het hebben van overgewicht.
-
Probeer niet om het onderwerp te versimpelen. Anorexia en andere eetstoornissen zijn zeer gecompliceerd en gaan vaak samen met andere ziektes zoals angst en depressie. Dingen zeggen als: 'Als je maar meer eet komt het wel goed' gaan voorbij aan het ingewikkelde karakter van het probleem waar je vriend(in) of familielid mee te maken heeft.
- Bied in plaats daarvan steun door zinnen te gebruiken waarin jij 'zelf' centraal staat: 'Ik ben me ervan bewust dat dit een lastige tijd voor je is,' of: 'Anders eten kan moeilijk zijn, maar ik geloof in je.'
-
Onderdruk perfectionistisch gedrag. De neiging om 'perfect' te zijn is een factor die vaak een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van anorexia. Maar perfectionisme is een ongezonde manier van denken die een belemmering vormt voor je vermogen je aan te passen en flexibel te zijn; twee onmisbare eigenschappen voor het hebben van succes is het leven. [57] X Bron Het legt jou en anderen een onmogelijke, onrealistische en telkens wisselende standaard op. [58] X Betrouwbare bron HealthyChildren.org Ga naar de bron Verwacht niet dat je vriend(in) of familielid of jijzelf perfect zijn. Het kan lang duren voordat iemand herstelt is van een eetstoornis en jullie zullen allebei momenten hebben waarop je iets doet waar je later spijt van hebt.
- Erken het wanneer één van jullie de fout ingaat, maar zorg dat jullie niet te erg gefocust raken op die fout en probeer er niet boos om te worden; niet op jezelf en ook niet op de ander. Concenteer je in plaats daarvan op wat je kunt doen om verder te gaan en vergelijkbare fouten te voorkomen.
-
Beloof niet dat je 'het geheim zult houden.' Het kan verleidelijk zijn om ermee in te stemmen dat je de stoornis van je vriend(in) of familielid geheim zult houden om op die manier zijn of haar vertrouwen te winnen, maar wat je niet wilt is helpen zijn of haar gedrag aan te moedigen. Anorexia leidt bij tot wel 20% van de gevallen tot voortijdig overlijden. [59] X Bron Het is belangrijk dat je je vriend(in) of familielid aanmoedigt hulp te zoeken.
- Heb er begrip voor dat degene van wie je houdt in eerste instantie misschien wel boos op je wordt of jou zelfs afwijst vanwege het feit dat je oppert dat hij of zij hulp nodig heeft. Dit komt heel vaak voor. Zorg er gewoon voor dat je er voor hem of haar blijft zijn en laat je vriend(in) of familielid weten dat je om hem of haar geeft en dat hij of zij op je onvoorwaardelijke steun kan rekenen.
Advertentie
Tips
- Er bestaat een verschil tussen het hebben van een gezond eet- en bewegingspatroon en het hebben van een eetstoornis. Iemand die let op wat hij of zij eet en regelmatig beweegt kan volledig gezond zijn. Pas als je merkt dat iemand overdreven fanatiek bezig is met eten en/of sporten, met name als dit op een erg gespannen of zelf gevaarlijke manier gebeurt, heb je reden om je zorgen te maken.
- Ga er nooit van uit dat dat iemand anorexia heeft omdat hij of zij dun is. En neem aan de andere kant ook niet automatisch aan dat iemand geen anorexia heeft alleen maar omdat hij of zij niet echt dun is. Alleen op basis van iemands lichaamsomvang kun je niet weten of iemand anorexia heeft.
- Spot nooit met iemand als je vermoedt dat hij of zij anorexia zou kunnen hebben. Mensen met anorexia zijn vaak eenzaam, ongelukkig en hebben het zwaar. Het kan zijn dat ze zich zorgen maken, depressief zijn, of zelfs last hebben van zelfmoordneigingen. Ze zijn niet geholpen met kritiek; dat maakt de situatie juist alleen maar erger.
- Dwing een anorexiapatiënt nooit om te eten wanneer dit niet onder professionele begeleiding gebeurt. Een anorexiapatiënt zou daar om te beginnen vreselijk ziek van kunnen worden, maar zelfs als de patiënt het eten lichamelijk wel verdraagt, dan nog de inname van die extra calorieën voor de patiënt de aanleiding zijn zichzelf extra uit gaat hongeren en nog meer te gaan sporten, waardoor de gezondheidsproblemen juist alleen maar erger worden.
- Vergeet nooit dat wanneer iemand anorexia heeft, niemand daar schuldig aan is. Wees niet bang om toe te geven dat het probleem bestaat en vorm geen oordeel over iemand die het heeft.
- Als je denkt dat iemand die je kent misschien anorexia heeft, vertel het dan tegen iemand die je vertrouwt. Praat met een docent, een hulpverlener, iemand van de kerk, of één van je ouders. Ga op zoek naar professioneel advies. Hulp is beschikbaar, maar je krijgt het niet als je niet eerst de moed kunt opbrengen zelf iets te zeggen.
Bronnen
- ↑ Wooldridge, T., & Lytle, P. '. (2012). An Overview of Anorexia Nervosa in Males. Eating Disorders, 20(5), 368-378. doi:10.1080/10640266.2012.715515
- ↑ http://www.dsm5.org/documents/eating%20disorders%20fact%20sheet.pdf
- ↑ https://www.nationaleatingdisorders.org/anorexia-nervosa
- ↑ https://www.nationaleatingdisorders.org/anorexia-nervosa
- ↑ http://www.allianceforeatingdisorders.com/portal/signs-of-anorexia#.VT-AWiFViko
- ↑ http://www.medicinenet.com/anorexia_nervosa/page5.htm#what_are_anorexia_symptoms_and_signs_psychological_and_behavioral
- ↑ http://www.apa.org/monitor/2013/10/hunger.aspx
- ↑ http://www.allianceforeatingdisorders.com/portal/signs-of-anorexia#.VT-AWiFViko
- ↑ https://www.vice.com/en_us/article/gvz7m7/when-youre-both-overweight-and-anorexic
- ↑ http://www.today.com/health/200-pound-anorexic-obese-teens-risk-disorder-its-often-unrecognized-4B11216388
- ↑ https://www.nationaleatingdisorders.org/anorexia-nervosa
- ↑ http://www.nationaleatingdisorders.org/anorexia-nervosa-males
- ↑ Strother, E., Lemberg, R., Stanford, S. C., & Turberville, D. (2012). Eating Disorders in Men: Underdiagnosed, Undertreated, and Misunderstood. Eating Disorders, 20(5), 346-355. doi:10.1080/10640266.2012.715512
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/news/science-news/2014/9-eating-disorders-myths-busted.shtml
- ↑ http://www.anad.org/get-information/get-informationanorexia-nervosa/
- ↑ https://www.nationaleatingdisorders.org/anorexia-nervosa
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/anorexia/basics/symptoms/con-20033002
- ↑ http://www.anad.org/get-information/eating-disorder-signs-and-symptoms/
- ↑ http://eatingdisorder.org/eating-disorder-information/anorexia-nervosa/
- ↑ </ http://www.anad.org/get-information/eating-disorder-signs-and-symptoms
- ↑ http://www.medicinenet.com/anorexia_nervosa/page5.htm#what_are_anorexia_symptoms_and_signs_psychological_and_behavioral
- ↑ https://www.nationaleatingdisorders.org/anorexia-nervosa
- ↑ http://www.allianceforeatingdisorders.com/portal/signs-of-anorexia#.VT-AWiFViko
- ↑ https://www.nationaleatingdisorders.org/anorexia-nervosa
- ↑ http://eatingdisorder.org/eating-disorder-information/anorexia-nervosa/
- ↑ https://www.nationaleatingdisorders.org/anorexia-nervosa
- ↑ http://www.anad.org/get-information/bulimia-nervosa/
- ↑ http://www.anad.org/get-information/get-informationanorexia-nervosa/
- ↑ Becker, A. E., Eddy, K. T., & Perloe, A. (2009). Clarifying criteria for cognitive signs and symptoms for eating disorders in DSM-V. International Journal Of Eating Disorders, 42(7), 611-619. doi:10.1002/eat.20723
- ↑ http://www.nationaleatingdisorders.org/parent-family-friends-network
- ↑ http://www.naeweb.nl/belangstellenden/Wat-kan-ik-doen
- ↑ http://weet.info/wie-zijn-wij
- ↑ https://www.nationaleatingdisorders.org/get-facts-eating-disorders
- ↑ https://www.nationaleatingdisorders.org/get-facts-eating-disorders
- ↑ http://www.allianceforeatingdisorders.com/portal/did-you-know#.VT-e9CFViko
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/topics/eating-disorders/index.shtml#part_145415
- ↑ http://www.nimh.nih.gov/health/topics/eating-disorders/index.shtml
- ↑ http://www.nedc.com.au/what-to-say-and-do
- ↑ http://www.nedc.com.au/what-to-say-and-do
- ↑ http://www.nedc.com.au/what-to-say-and-do
- ↑ http://www.nationaleatingdisorders.org/online-eating-disorder-screening
- ↑ http://www.zelfhulpwijzer.nl/over-zelfhulpwijzer/online-zelfhulp/nationaleatingdisorders.org/online-eating-disorder-screening
- ↑ https://www.nationaleatingdisorders.org/anorexia-nervosa
- ↑ http://www.nationaleatingdisorders.org/find-treatment/treatment-and-support-groups
- ↑ http://med.stanford.edu/news/all-news/2010/10/family-therapy-for-anorexia-more-effective-than-individual-therapy-researchers-find.html
- ↑ https://www.nationaleatingdisorders.org/treatment-settings-and-levels-care
- ↑ http://www.nationaleatingdisorders.org/find-treatment/support-groups-research-studies
- ↑ http://www.nationaleatingdisorders.org/parent-family-friends-network
- ↑ https://www.zorgkaartnederland.nl/centrum-voor-eetstoornissen
- ↑ https://www.solvo.nl/dietist
- ↑ http://www.anred.com/stats.html
- ↑ http://www.allianceforeatingdisorders.com/portal/how-to-help-a-loved-one#.VT-XBCFViko
- ↑ http://www.anred.com/causes.html
- ↑ http://www.allianceforeatingdisorders.com/portal/how-to-help-a-loved-one#.VT-XZCFVikp
- ↑ http://www.helpguide.org/articles/eating-disorders/helping-someone-with-an-eating-disorder.htm
- ↑ http://www.helpguide.org/articles/eating-disorders/helping-someone-with-an-eating-disorder.htm
- ↑ http://nymag.com/scienceofus/2014/09/alarming-new-research-on-perfectionism.html
- ↑ http://www.healthychildren.org/English/ages-stages/young-adult/Pages/The-Problem-with-Perfectionism.aspx
- ↑ http://www.anad.org/get-information/about-eating-disorders/eating-disorders-statistics/