PDF download Pdf downloaden PDF download Pdf downloaden

Chronische pijn is een toestand die drie maanden of meer duurt en doorgaat nadat de blessure of aandoening is behandeld. De ervaring van acute pijn is de natuurlijke reactie van het zenuwstelsel op mogelijk letsel. Echter bij chronische pijn blijven pijnsignalen abnormaal voortduren. Dit kan zowel verontrustend als vermoeiend zijn voor mensen die lijden aan chronische pijn. In sommige gevallen van chronische pijn was er een blessure, ziekte of infectie die de pijn in eerste instantie veroorzaakte. Echter bij andere mensen verschijnt chronische pijn en duurt die voort zonder een dergelijke voorgeschiedenis. Om lijders aan chronische pijn te begrijpen, moet je meer te weten komen over chronische pijn, ondersteuning bieden en weten wat je wel en niet kunt zeggen.

Deel 1
Deel 1 van 3:

Leren over chronische pijn

PDF download Pdf downloaden
  1. Iedereen die lijdt aan chronische pijn heeft een unieke ervaring. Het kan helpen als hij praat over de aandoening en zijn dagelijkse strijd tegen pijn. Hoe meer je weet van waar de patiënt met chronische pijn doorheen gaat, hoe meer je zult kunnen begrijpen hoe het voor hem is.
    • Had hij last van een gekneusde rug, een serieuze infectie of is er een aanhoudende oorzaak van pijn zoals artritis, diabetische neuropathie, of een andere vorm van zenuwbeschadiging? Weet wanneer de pijn is begonnen en doe onderzoek of lees verhalen van mensen met vergelijkbare problemen.
    • Soms kunnen dokters de oorzaak van de pijn niet vinden. Die is er gewoon.
    • Dwing iemand die lijdt aan chronische pijn niet te praten over dingen waar hij niet over wil praten. Van erover praten gaan sommige mensen zich alleen maar slechter voelen.
    • Veelgehoorde klachten van chronische pijn omvatten hoofdpijn, pijn in de onderrug, artritispijn, pijn door schade aan de perifere zenuwen of het centrale zenuwstelsel of pijn zonder bekende oorzaak.
    • Iemand kan meer dan één chronische pijnaandoening tegelijk hebben, zoals het chronisch vermoeidheidssyndroom, endometriose, ischias, perifere neuropathie, inflammatoire darmaandoeningen of depressie.
    • Accepteer dat woorden mogelijk niet goed genoeg kunnen beschrijven hoe de patiënt zich voelt. Denk terug aan een moment dat je veel pijn voelde en beeld je dan in dat je die pijn vierentwintig uur per dag zonder verlichting voelt voor de rest van je leven. Het is moeilijk om de woorden te vinden om dat soort pijn te beschrijven.
  2. Er wordt een numerieke pijnschaal gebruikt om pijnintensiteit te meten zodat zorgverleners de doeltreffendheid van de behandeling kunnen meten. Een schaal van 1 tot 10 beschrijft het pijnniveau. 1 is ‘helemaal geen pijn, voelt geweldig’ en 10 is de ‘ergste pijn ooit gevoeld’. Vraag waar ze zich bevinden op deze pijnschaal.
    • Neem niet aan dat degene die lijdt aan chronische pijn geen pijn ervaart als ze zeggen dat het goed gaat. Veel mensen proberen de pijn te verbergen omdat anderen ze niet begrijpen.
    • Als ze wordt gevraagd naar hun pijnniveau geven ze misschien niet aan wat ze echt aan pijn voelen. Omdat hun pijn chronisch is, zijn ze gewend aan een bepaalde mate van pijn en accepteren ze misschien dat het normaal is of niet echt pijn is. Misschien kunnen ze je alleen een juist pijnniveau geven als ze een soort acute pijn voelen, wanneer het ‘normale’ pijnniveau waar ze dagelijks mee leven verandert, wanneer ze pijn voelen die anders voelt (bijvoorbeeld stekend in plaats van zeurend, brandend in plaats van kloppend), of als ze direct gevraagd worden naar hun huidige niveaus van zowel acute als chronische pijn.
  3. Als je griep hebt, voel je je waarschijnlijk een paar dagen of weken ellendig, maar doe je je best om te functioneren. Iemand die lijdt aan chronische pijn voelt zich waarschijnlijk al lange tijd ellendig. Hij heeft misschien copingmechanismes aangenomen die zijn werkelijke pijnniveau verbergen of hij heeft misschien niet de kracht om normaal te functioneren.
  4. Chronische pijn kan secundaire depressie veroorzaken. (Zou jij niet depressief raken als je maanden of jaren pijn had?). Depressie kan direct veroorzaakt worden door chronische pijn en chronische pijn kan direct veroorzaakt worden door depressie. [1]
    • Depressie kan er toe leiden dan sommige mensen minder emoties tonen, wat de pijn die de patiënt voelt kan maskeren omdat diegene stopt met het aan te geven. [2] Let altijd op tekenen van depressie en verwar het niet met het verminderen van pijn.
    • Depressie kan mensen ook meer emoties laten zien (huilen, angstig, geïrriteerd, verdrietig, eenzaam, hopeloos, angst voor de toekomst, snel opgewonden, boos, gefrustreerd, hyper/extra spraakzaam door medicatie/behoefte aan een uitlaatklep/gebrek aan slaap). Dit kan net als hun pijnniveau van dag tot dag, van uur tot uur, van minuut tot minuut verschillen.
    • Eén van de slechtste dingen die je kunt doen is om iemand met chronische pijn in de steek te laten. Dat geeft ze een extra reden om zich depressief en alleen te voelen, en niet heel positief te zijn. Probeer er voor ze te zijn en geef ze steun op iedere mogelijke manier.
  5. Bij veel aandoeningen zal een persoon duidelijke tekenen van de aandoening vertonen, zoals verlamming, koorts of gebroken botten. Echter bij chronische pijn is er geen manier om te zien hoe die persoon op een bepaald moment in staat is om er mee om te gaan. Je kunt het ook niet altijd aan zijn gezicht of lichaamstaal aflezen.
    • De patiënt kan niet altijd weten hoe hij zich gaat voelen als hij wakker wordt. Iedere dag moet genomen worden zoals hij komt. Dit kan voor iedereen verwarrend zijn, maar voor de patiënt is het heel frustrerend.
    • Tien minuten kunnen staan betekent niet dat de patiënt ook twintig minuten of een uur kan staan. En dat die persoon gisteren dertig minuten kon staan betekent niet dat hij dat vandaag ook zal kunnen.
    • Beweging is niet de enige beperking die lijders aan chronische pijn kunnen ondervinden. Het vermogen om te zitten, lopen , concentreren en sociaal zijn kunnen ook getroffen worden.
    • Wees heel begripvol als de lijder aan chronische pijn zegt dat hij moet zitten, liggen, in bed moet blijven of ‘nu’ deze pillen moet nemen. Het betekent waarschijnlijk dat hij geen keus heeft en het niet uit kan stellen alleen maar omdat hij ergens is of ergens mee bezig is. Chronische pijn wacht op niemand.
  6. Grimassen, rusteloosheid, geïrriteerdheid, stemmingswisselingen, handenwringen, kreunen, verstoring van de slaap, knarsen van de tanden, slechte concentratie, verminderde activiteit en misschien zelfs het opschrijven van suïcidale gedachten en taal kunnen nood en pijn aangeven. Wees gevoelig voor wat iemand doormaakt. [3]
  7. Je denkt misschien dat die patiënten naar de dokter gaan voor aandacht, omdat ze het prettig vinden of omdat ze hypochonders zijn. Wat ze in feite doen is zoeken naar iets dat hun kwaliteit van leven kan verbeteren en vaak zijn ze op zoek naar de oorzaak van hun pijn als die nog niet bekend is. Niemand wil zich zo voelen zoals ze zich voelen, maar ze hebben geen keus.
  8. Pijn is iets moeilijks om te beschrijven aan een ander. Het wordt persoonlijk gevoeld en zit in onze psychologische en fysieke delen. Zelfs als je heel meelevend bent, kun je nooit aannemen dat je precies weet hoe het voor die ander voelt. Ja, je weet hoe het voor jou voelt, maar we zijn allemaal anders en het is onmogelijk om onder iemands huid te kruipen en zijn pijn te voelen.
    Advertentie
Deel 2
Deel 2 van 3:

Ondersteuning bieden

PDF download Pdf downloaden
  1. Empathisch zijn betekent dat je probeert de gevoelens, perspectieven en gedragingen van een ander te begrijpen door de wereld door hun ogen te bekijken. Je gebruikt dit begrip om je te leiden in wat je doet en zegt tegen die ander. Mensen met chronische pijn zijn anders dan jij in sommige opzichten, maar lijken ook erg veel op jou, dus richt je op wat je gemeen hebt en probeer de verschillen te begrijpen. [4]
    • Ziek zijn betekent niet dat de patiënt geen mens meer is. Hoewel lijders aan chronische pijn het grootste deel van hun dag met aanzienlijke pijn doorbrengen, willen ze nog steeds dezelfde dingen die gezonde mensen willen. Zij willen ook genieten van hun werk, familie, vrienden en hobby’s.
    • De chronische pijnlijder voelt zich misschien alsof hij vast zit in een lichaam en weinig controle heeft. Pijn plaatst alles wat je eerst leuk vond buiten je bereik en kan bijdragen aan gevoelens van hulpeloosheid, verdriet en depressie.
    • Probeer te onthouden hoeveel geluk je hebt dat je fysiek in staat bent om alles te doen dat je kunt doen. Stel je dan voor dat je dat niet kunt.
  2. Hij probeert misschien ermee om te gaan, om gelukkig te klinken en er zo vaak als hij kan normaal uit te zien. Ze leven hun leven zo goed als mogelijk. Onthoud dat als een chronische pijnlijder zegt dat hij pijn heeft, hij ook echt pijn heeft!
  3. Luister . Een van de beste dingen die je voor een chronische pijnlijder kunt doen is naar ze te luisteren. Om een goede luisteraar te zijn, moet je aandacht hebben en proberen te begrijpen wat er in die persoon omgaat, zodat je kunt begrijpen hoe hij zich voelt en wat ze echt nodig hebben.
    • Maak duidelijk dat je wilt weten wat ze te zeggen hebben. Veel mensen met chronische pijn voelen dat anderen ze niet zullen geloven of dat die ze belachelijk zullen maken omdat ze zwak zijn.
    • Probeer te ontcijferen wat ze verbergen of bagatelliseren door lichaamstaal en toon.
    • Laat jezelf kwetsbaar zijn. Delen betekent dat je allebei iets moet geven. Om een sterke empathische band te creëren en je uitwisseling echt betekenisvol te laten zijn, moet je je ware gevoelens, overtuigingen en ervaringen ook laten zien.
    • Lees hoe je een goede luisteraar kunt zijn .
  4. Wees geduldig . Als je merkt dat je ongeduldig bent en wilt dat de patiënt 'gewoon doorgaat' riskeer je dat de persoon die pijn lijdt vol schuldgevoelens komt te zitten en dat je zijn vastberadenheid om ermee om te gaan ondermijnt. Ze willen waarschijnlijk wel aan je verzoek om dingen te doen, maar ze hebben niet de kracht of het vermogen door de pijn.
    • Raak niet ontmoedigd als de patiënt wat lichtgeraakt is. Hij heeft veel meegemaakt. Chronische pijn werkt lichaam en geest de vernieling in. Deze mensen doen hun best om te gaan met hoe uitputtend en ergerlijk de pijn is, maar kunnen zich niet altijd goed voelen. Probeer ze te accepteren zoals ze zijn.
    • Een chronische pijnlijder moet misschien een eerdere toezegging op het laatste moment afzeggen. Als dat gebeurt, moet je het niet persoonlijk opvatten.
  5. De lijder aan chronische pijn is heel afhankelijk van mensen die niet ziek zijn om hem thuis te ondersteunen of om hem te bezoeken als hij te ziek is om het huis uit te gaan. Soms heeft hij hulp nodig bij het wassen, aankleden, persoonlijk zorg, enzovoort. Misschien moet hij geholpen worden om naar de dokter te gaan. Je kunt zijn link naar het ‘normale’ leven zijn en hem verbonden houden met de onderdelen van het leven die hij mist en ontzettend graag weer zou willen doen.
    • Veel mensen bieden aan om te helpen, maar zijn er niet als het ze gevraagd wordt. Als je hulp aanbiedt, zorg er dan voor dat je je belofte ook nakomt. De chronische pijnlijder waar je om geeft is afhankelijk van je.
  6. Als je leeft met een lijder aan chronische pijn of als je zo iemand regelmatig ondersteunt, moet je evenwicht houden in je eigen leven. Als je niet voor je eigen behoeften, gezondheid en balans tussen werk en privé zorgt, kan je erg in de put raken door met de patiënt om te gaan. Zorg ervoor dat je als verzorger geen burn-out krijgt door andere mensen mee te laten helpen en zelf wat pauze te nemen. Zorg zoveel als je kunt voor die persoon, maar onthoud dat je ook voor jezelf moet zorgen.
  7. Hoewel de persoon met chronische pijn is veranderd, denkt hij nog steeds hetzelfde. Onthoud wie hij is en wat hij deed voordat de pijn zo erg werd. Hij is nog steeds de slimme geest die goed verdiende in de baan die hij misschien wel heel leuk vond en had misschien geen andere keus dan opgeven. Wees aardig, bedachtzaam en betuttel hem niet.
    • Een zieke straffen omdat hij iets niet nakomt zal hem zich slechter laten voelen en hem laten zien dat je het echt niet begrijpt. Degenen die chronische pijn ervaren hebben al met meer te maken dan de meeste mensen ooit zouden kunnen begrijpen. Probeer te begrijpen waarom hij iets niet nakomt.
  8. Alleen maar omdat iemand bepaalde activiteiten niet vaak kan doen of omdat hij ze eerder heeft afgezegd betekent niet dat je hem niet zou moeten vragen om mee te doen of dat je moet verbergen dat je plannen hebt. Er zijn misschien dagen dat die activiteit wel te doen is en chronische pijn isoleert al genoeg! Begrijp dat en blijf het vragen.
  9. In plaats van voor te stellen hoe de patiënten hun pijn kunnen oplossen, moet je overwegen om meelevend te zijn en ze een vriendelijke knuffel te geven om ze te laten weten dat je er bent om ze te ondersteunen. Ze horen en zien al talloze dokters die ze vertellen wat ze moeten doen om hun chronische pijn te laten verdwijnen of verminderen.
    • Soms is je hand op iemands schouder leggen al genoeg om ze te troosten. Denk eraan om aardig te zijn. Gebruik een zachte aanraking, iets om te verbinden.
    Advertentie
Deel 3
Deel 3 van 3:

Weten wat je moet zeggen

PDF download Pdf downloaden
  1. Realiseer je dat chronische pijn varieert en dat een peptalk vervelend en ontmoedigend kan zijn voor de chronische pijnpatiënt. Als je wilt dat ze iets doen, vraag dan of ze dat kunnen en respecteer hun antwoord.
    • Probeer niet te zeggen: "Maar een andere keer deed je het wel!" of "Oh, kom op, ik weet dat je dit kan!"
    • Zo actief mogelijk blijven en deelnemen aan activiteiten als wandelen, fietsen, en tai chi kan helpen om spier- en gewrichtspijn te verminderen. Soms wordt pijn erger als je blijft zitten. Preek echter niet over de waarde van beweging en frisse lucht. Voor een chronische pijnlijder helpen deze dingen misschien helemaal niet bij pijn en maken het vaak erger. Ze vertellen dat ze moeten bewegen of iets doen om ‘hun zinnen te verzetten’ kan frustrerend zijn. Als ze die dingen konden doen, af en toe of altijd, zouden ze dat wel doen.
    • Een andere stelling die pijn doet is, ‘Je moet jezelf gewoon meer inspannen, harder proberen’. Soms kan meedoen aan een activiteit voor een korte of lange periode meer schade en lichamelijke pijn veroorzaken voor de chronische pijnlijder—om het nog maar niet te hebben over de hersteltijd, die intens kan zijn.
    • Een persoon met chronische pijn hoeft niet verteld te worden “Je bent te gevoelig”, “Je moet er beter mee omgaan” of “Je moet het voor X, Y of Z doen”. Natuurlijk zijn ze gevoelig! Je hebt geen idee waar ze mee te maken hebben of de mate van pijn of zorgen waar ze last van hebben.
  2. Chronische pijnlijders werken al constant met artsen, om te proberen te verbeteren en de juiste dingen te doen voor hun ziekte. Je zal misschien niet het goede advies geven, zeker als je geen medische training hebt gehad en je geen idee hebt wat er met die persoon aan de hand is.
    • Wees gevoelig als je medicijnen of alternatieve behandeling oppert. Voorgeschreven medicijnen, vrij verkrijgbare medicijnen en alternatieve therapieën kunnen bijwerkingen en onbedoelde gevolgen hebben.
    • Sommige patiënten stellen suggesties misschien niet op prijs—maar dat is niet omdat ze niet beter willen worden. Ze hebben er misschien van gehoord of ze hebben het al geprobeerd. Ze zijn misschien niet in staat om met een nieuwe behandeling om te gaan die een extra last in hun al zwaarbeladen leven kan zijn. Behandelingen die niet hebben gewerkt dragen de emotionele pijn van mislukken met zich mee, wat op zichzelf de persoon zich al slechter kan laten voelen.
    • Als er iets dat mensen met een bepaald soort chronische pijn zoals de hunne heeft genezen of geholpen, laat de lijder dat dan weten als hij er voor openstaat en als ze het willen horen. Voel goed aan hoe je het ter sprake brengt.
    • Geef geen preken over voorgeschreven medicijnen als ze voorgeschreven zijn door een arts. Pijnbestrijding is moeilijk te reguleren en op sommige dagen kunnen deze patiënten meer pijnmedicatie nodig hebben dan op andere. Tolerantie is NIET verslaving.
    • Vermijd om te oordelen over medicijngebruik door chronische pijnlijders.
  3. Denk niet dat je het beter weet door commentaar te geven als “Ach ja, dat is het leven, je moet er maar mee omgaan”, of “Je komt er uiteindelijk wel overheen”, “Tot die tijd moet je gewoon je best doen”, of het ergste, “Nou je ziet er anders goed uit”, enzovoort. Die uitspraken zijn een vorm van afstand nemen ten aanzien van een ziek persoon. Vaak laat het de patiënt zich nog slechter en hopelozer voelen. [5]
    • Mensen die met chronische pijn leven weten hoe ze zich voelen en zijn zich goed bewust van hun situatie, dus vermijd om op de patiënt te projecteren hoe je vindt dat ze zich moeten voelen.
    • Gooi ze liever een reddingsboei toe dan ze los te laten, door iets te zeggen als: “Hoe kan ik je helpen”, of “Is er iets dat ik kan doen om je te helpen met je pin om te gaan?" [6]
  4. Zeg niet “Ik heb dat ook gehad en nu gaat het goed met me”. Het toont je gebrek aan begrip aan en laat degene die chronische pijn heeft zich voelen als een mislukkeling omdat ze niet kunnen omgaan met wat ze ervaren en dat anderen het in dezelfde situatie veel beter zouden doen.
  5. Het is verschrikkelijk om met chronische pijn te leven, maar het is nog erger als mensen zo iemand opgeven, hem niet begrijpen of negativiteit verspreiden. Het dagelijkse leven kan moeilijk en heel eenzaam zijn voor lijders aan chronische pijn. Constante steun, hoop bieden en je liefde laten zien zijn allemaal belangrijke dingen om aan ze door te geven.
    • Troost degenen met chronische pijn en lat ze weten dat je er voor ze bent. Een trouwe vriend is een levensredder!
  6. Vraag hoe tevreden de patiënt is over zijn behandeling. Het is belangrijk om wat behulpzame vragen te stellen over of de chronische patiënt denkt dat zijn behandeling bevredigend is of dat ze denken dat hun pijn dragelijk is. [7] Mensen stellen zelden deze ’behulpzame open vragen’ die kunnen helpen om de chronische patiënt open te laten zijn en echt te laten praten.
  7. Stop niet met aan iemand met chronische pijn te vragen “Hoe gaat het?” alleen maar omdat het antwoord ongemakkelijk voor je kan zijn. Het is misschien wel de enige mogelijkheid om te laten zien dat je geeft om hoe het met ze gaat. En als je het antwoord niet leuk vindt, onthoud dan dat het hun antwoord is—niet je mening.
    • Als de zieke persoon eindelijk eens zijn hart lucht , moet hem niet verteld worden dat hij “er teveel over praat” of dat hij het “alleen maar daar over heeft”. Herken dat pijn waarschijnlijk een enorm deel van zijn leven is. Misschien wil hij wel niet praten over dingen als vakanties, winkelen, sport of roddels.
  8. Soms is de stilte delen goed en is de patiënt gewoon blij om jou daar te hebben. Je hoeft niet iedere minuut van het gesprek met woorden te vullen. Je aanwezigheid zegt heel veel!
  9. Gebruik geen gemeenplaatsen of gedurfde beweringen die niet op feiten gebaseerd zijn om je onwetendheid te verbergen. Er is veel dat zelfs de medische gemeenschap niet weet over chronische pijn. Het kan geen kwaad om te zeggen “Ik weet het niet” en dan aan te bieden om dingen uit te zoeken.
    Advertentie

Tips

  • Onthoud dat niet hun fout is! Zij hebben niet om deze pijn gevraagd, dus geërgerd zijn als ze iets niet kunnen doen zal ze alleen maar meer in de put helpen.
  • Bied aan om naar de winkel te gaan, brieven te posten, maaltijden te koken, van alles.
  • Onthoud dat pijn of ongemak en vermogens zelfs op één dag heel erg kunnen variëren.
  • Een glimlach kan meer verborgen houden dan je je realiseert.
  • Chronische pijnlijders verzinnen het niet en zijn geen hypochonders.
  • Denk eens goed na over alle verantwoordelijkheid die hoort bij het zorgen voor iemand die ziek is voordat je met ze gaat daten. Begrijp dat je met veel te maken krijgt en als je maar een beetje aarzelt, NEEM NIET DE MOEITE om jezelf over te halen. Of je wil het, of je moet jezelf en de ander respecteren door jezelf niet in een relatie te dwingen. Het maakt je geen slecht mens als je denkt dat je niet kunt omgaan met het zorgen voor iemand met gezondheidsproblemen, maar wel als je uiteindelijk boos op hem wordt of hem zich schuldig laat voelen omdat hij ziek is.
  • Vergeet niet dat chronische pijnlijders nog steeds net zo normaal zijn als jij, zelfs al hebben ze andere zorgen. Ze willen gezien worden en leuk gevonden worden om wie ze zijn.
  • Hoewel het moeilijk is kan het ook bevredigend zijn om te zorgen voor iemand die ziek is en/of te maken heeft met chronische pijn. Je ziet dat het af en toe goed gaat en dat ze zich meer als zichzelf gedragen. Degene waar je voor zorgt en ook anderen zien en waarderen alles dat je doet.
  • Chronische pijn, vanwege de link met depressie en angsten, verhoogde doses van opiaten om de pijn onder controle te houden en het feit dat pijn ondraaglijk kan worden, verhoogt het risico op zelfmoord. Zoek professionele hulp als jij of iemand die chronisch pijn heeft tekenen vertoont van een zware depressie of suïcidale gevoelens.
  • Chronische pijnlijders hebben ook moeite met slaap. Behandeld worden voor slaap of depressie kan ook bij je pijn helpen.
Advertentie

Over dit artikel

Deze pagina is 2.324 keer bekeken.

Was dit artikel nuttig?

Advertentie