Pdf downloaden
Pdf downloaden
Waterpokken is een bekende kinderziekte die erg besmettelijk is. De ziekte wordt veroorzaakt door het varicellazostervirus, en is meestal mild van aard en niet levensbedreigend. Bij sommige mensen kan de ziekte echter ernstig van aard zijn en hen zelfs fataal worden. Als volwassene kan het voorkomen dat je zorgt voor een kind of andere volwassene met waterpokken. Als je echter zelf geen waterpokken hebt gehad en er niet tegen gevaccineerd bent, dan kun je ook ziek worden. Kom erachter hoe je kunt voorkomen dat je ziek wordt en last krijgt van de langetermijneffecten van de ziekte.
Stappen
-
Begrijp hoe het waterpokkenvirus verspreid wordt. Het virus is erg besmettelijk en verspreidt zich door de lucht door middel van deeltjes die uit de blaasjes op de huid of uit de bovenste luchtwegen afkomstig zijn. Je kunt ook besmet raken met het virus als je de open blaasjes op de huid van een besmet persoon aanraakt en vervolgens je gezicht, neus of mond aanraakt. [1] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
- Na blootstelling aan het virus duurt het 10-21 dagen (gemiddeld 15-16 dagen) voordat je ziek wordt.
- Als je nauw contact hebt met iemand die waterpokken heeft en je er niet immuun voor bent, dan is er 90% kans dat je ook ziek wordt.
- De persoon met het virus is al besmettelijk een tot twee dagen voordat er blaasjes op de huid ontstaan en blijft dat totdat er op alle blaasjes een korstje is ontstaan. De korstjes ontstaan meestal ongeveer vijf dagen nadat de blaasjes ontstaan zijn.
- Sommige mensen die gevaccineerd zijn tegen waterpokken kunnen toch een milde vorm krijgen, waarbij er minder dan 50 blaasjes op de huid ontstaan en er sprake is van lichte koorts. Deze mensen zijn ook besmettelijk, maar zijn ongeveer een derde zo besmettelijk als mensen die niet gevaccineerd zijn.
-
Draag een masker om jezelf te beschermen tegen druppeltjes. Neem voorzorgsmaatregelen als je voor iemand met waterpokken zorgt om te voorkomen dat je door druppeltjes in de lucht besmet raakt. Draag een mondneusmasker om te voorkomen dat er druppeltjes in je mond en neus terechtkomen. Draag altijd een masker als je in dezelfde ruimte als de patiënt bent en gebruik steeds een nieuw masker wanneer je er eentje op moet zetten. [2] X Bron Draag handschoenen, een schort, een veiligheidsbril en een mondneusmasker als de patiënt niest, hoest en er veel snot uit zijn of haar neus komt. Druppeltjes die door niezen in de lucht komen kunnen tot wel 60 meter door de lucht verspreid worden, dus het is belangrijk om jezelf te beschermen. [3] X Bron
- Het varicellazostervirus wordt verspreid door druppeltjes in de lucht, door direct contact met de patiënt en door het aanraken van kleding en voorwerpen die de geïnfecteerde persoon ook aangeraakt heeft.
- Druppeltjes kunnen verspreid worden door niezen, hoesten, praten, snot en speeksel. [4] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
-
Was je handen voor en na het aanraken van de patiënt. Zorg dat je je handen wast voordat je de patiënt aanraakt en doe dit ook na afloop. Was ze ook als je in aanraking bent gekomen met voorwerpen, materialen en lichaamsvloeistoffen van de patiënt. Was je handen met zeep en warm water. [5] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
- Smeer je handen ten minste 20 seconden in met zeep en warm water.
- Zorg dat je de rug van je handen schrobt, evenals de plekken tussen je vingers en onder je nagels.
- Als je de tijd bij wilt houden, neurie dan twee keer het liedje ‘Wel gefeliciteerd’.
- Spoel je handen goed af met warm water en dep ze droog met een schone handdoek of droog ze onder een blazer met warme lucht.
-
Zorg dat de patiënt in een bepaalde ruimte blijft om verspreiding van het virus te voorkomen. De slaapkamer van de patiënt is doorgaans de beste ruimte. Als je meerdere badkamers en wc’s in huis hebt, laat de patiënt dan een bepaalde badkamer/wc gebruiken en zorg dat niemand anders die badkamer/wc gebruikt. Als er maar een enkele badkamer en wc in huis is, maak die dan iedere dag grondig schoon. [6] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
- Laat de patiënt een masker opzetten wanneer hij of zij de slaapkamer verlaat om naar de badkamer te gaan. Als de patiënt buiten de slaapkamer niest of hoest, dan kan het virus ook verspreid worden.
-
Neem voorzorgsmaatregelen bij direct contact met de persoon om jezelf beter te beschermen. Dit zijn voorzorgsmaatregelen als het dragen van een schort en handschoenen als je in aanraking komt met de patiënt en andere voorwerpen waarmee de patiënt contact heeft gehad.
- Zorg dat je een veiligheidsbril, een masker, handschoenen en een schort draagt wanneer je het bed verschoont, de kamer binnengaat, de patiënt aanraakt en andere voorwerpen in de kamer aanraakt.
Advertentie
-
Laat testen of je immuun bent als je niet zeker weet of je waterpokken hebt gehad. Als je je niet kunt herinneren of je ooit waterpokken hebt gehad en niemand van je familieleden zich dit kan herinneren, dan kan je arts bloed bij je afnemen. Dit bloed wordt dan onderzocht op antilichamen van het waterpokkenvirus. [7] X Betrouwbare bron MedlinePlus Ga naar de bron
- Als je blootgesteld bent aan waterpokken en de ziekte gehad hebt, dan heb je antilichamen in je bloed die je beschermen tegen een nieuwe besmetting met de ziekte. Dit is ook zo als je niet erg ziek bent geweest.
-
Vraag aan je arts of het vaccin veilig voor je is. Bepaalde mensen kunnen zich niet in laten enten tegen waterpokken omdat ze andere medische problemen hebben. Bespreek je medische geschiedenis met je arts om te kijken of je je beter niet kunt laten vaccineren. Over het algemeen geldt dat je je beter niet kunt laten vaccineren als: [8] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
- Je een allergische reactie hebt gehad op de eerste dosis van het vaccin
- Zwanger bent
- Allergisch bent voor gelatine of neomycine
- Een auto-immuunziekte hebt als hiv/aids
- Een hoge dosis steroïden of andere medicatie gekregen hebt die van invloed is op je immuunsysteem
- Een behandeling tegen kanker ondergaat, zoals radiotherapie (bestraling), het slikken van medicijnen of chemotherapie
- In de laatste vijf maanden een bloedtransfusie gehad hebt of bloedproducten toegediend hebt gekregen
-
Vraag of je gevaccineerd kunt worden als je niet immuun bent. Door je in te laten enten kun je jezelf ook beschermen tegen het krijgen van de ziekte. De meeste onderzoeken zijn uitgevoerd bij mensen die gevaccineerd zijn voordat ze blootgesteld zijn aan het virus, maar als je je na blootstelling aan het virus in laat enten ben je ook goed beschermd.Voor het beste resultaat is het echter belangrijk om je binnen drie tot vijf dagen na blootstelling aan het virus in te laten enten.
- Als je nooit waterpokken hebt gehad en niet gevaccineerd bent, vraag dan aan je arts of je gevaccineerd kunt worden. Houd er echter rekening mee dat de vaccinatie niet opgenomen is in het Rijksvaccinatieprogramma en niet vergoed wordt door de basisverzekering. Je zult het dus zelf moeten betalen. [9] X Bron
- Sommige mensen krijgen na de vaccinatie een lichte vorm van waterpokken, waarbij er minder blaasjes ontstaan dan normaal en geen sprake is van koorts. [10] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron Het waterpokkenvaccin is een zogenaamd verzwakt levend vaccin, ofwel een zwakkere vorm van het virus. [11] X Bron
- Het waterpokkenvaccin is zoals gezegd niet opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma, maar kinderen kunnen de eerste dosis van het vaccin krijgen wanneer ze 12-18 maanden zijn en de tweede dosis wanneer ze vier tot zes jaar oud zijn. De meest voorkomende bijwerkingen van het vaccin zijn pijn, roodheid en zwellingen op de plek van de injectie. Een klein aantal van de kinderen en volwassenen die ingeënt worden krijgt tevens lichte huiduitslag rondom de plek van de injectie. [12] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
-
4Kijk of je immunoglobulinen toegediend kunt krijgen als je niet gevaccineerd kunt worden. Als je vanwege een medische aandoening niet gevaccineerd kunt worden tegen waterpokken, dan zijn er nog steeds andere opties. Vraag je arts of je immunoglobulinen (antistoffen) van het varicellazostervirus toegediend kunt krijgen als je denkt dat je blootgesteld bent aan waterpokken. [13] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron Deze behandeling zorgt ervoor dat je immuun wordt omdat je de antistoffen toegediend krijgt die je lichaam nodig heeft om het virus te kunnen bestrijden. [14] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Probeer je na blootstelling aan het virus zo snel mogelijk te laten behandelen met immunoglobulinen. Wacht na blootstelling niet langer dan tien dagen. Het zal niet werken als je te lang wacht.
- Dit medicijn krijg je net als het vaccin intraveneus toegediend.
- Laat het je arts weten als je ernstige medische aandoeningen hebt, zoals een hartaandoening of een voorgeschiedenis van trombose of beroertes. Vertel je arts ook of je onlangs ergens tegen gevaccineerd bent, want deze behandeling kan ervoor zorgen dat sommige vaccins minder goed werken.
-
5Bespreek het gebruiken van antivirale medicatie als er een groot risico is dat je erg ziek wordt. Als je blootgesteld bent aan het waterpokkenvirus en je arts denkt dat je ernstig ziek kunt worden, dan kan hij of zij een medicijn als aciclovir of valaciclovir aanraden. Deze medicijnen kunnen de symptomen milder maken en ervoor zorgen dat je sneller herstelt. Vraag of je een antiviraal medicijn kunt gebruiken als je de eerste symptomen van waterpokken hebt en: [15] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
- Je ouder dan 12 jaar bent en niet immuun bent voor waterpokken
- Je een chronische medische aandoening hebt, zoals een hartaandoening
- Je steroïden of medicijnen met acetylsalicylzuur gebruikt
Advertentie
-
Weet welke risicogroepen er zijn wat waterpokken betreft. Er zijn verschillende risicogroepen bestaande uit mensen waarbij aanzienlijke complicaties op kunnen treden die levensbedreigend kunnen zijn. Het gaat de volgende groepen: [16] X Betrouwbare bron Mayo Clinic Ga naar de bron
- Pasgeborenen en baby’s waarvan de moeder geen waterpokken heeft gehad en er niet tegen gevaccineerd is
- Volwassenen
- Zwangere vrouwen die geen waterpokken hebben gehad
- Mensen met een verzwakt immuunsysteem door medicijnen
- Mensen die steroïden gebruiken
- Mensen met aandoeningen die het immuunsysteem verzwakken, zoals kanker of hiv/aids. Mensen die met hiv besmet zijn krijgen soms chronische waterpokken.
-
Weet welke complicaties er op kunnen treden bij ernstige gevallen van waterpokken. In sommige gevallen kan de ziekte ernstige complicaties hebben die met spoed medisch behandeld moeten worden. Complicaties die optreden bij besmettingen met waterpokken zijn onder andere: [17] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron [18] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
- Bacteriële infecties aan de huid of zacht weefsel
- Longontsteking
- Bloedvergiftiging (sepsis)
- Toxischeshocksyndroom
- Botinfecties
- Septische artritis (gewrichtsontsteking)
- Encephalitis (hersenontsteking)
- Cerebellaire ataxie (ontsteking van de kleine hersenen)
- Uitdroging
- Gewrichtsontsteking
-
Bespreek de behandelingopties met je arts. Er bestaan geen behandelingen en medicijnen tegen waterpokken, ook geen medicijnen die de ziekte sneller genezen. Patiënten zieken doorgaans thuis uit. Als je tot een risicogroep behoort en naast waterpokken andere klachten krijgt, dan moet je wellicht in het ziekenhuis opgenomen worden om de secundaire infectie te laten behandelen. Met een thuisbehandeling kunnen patiënten op een comfortabelere manier herstellen. [19] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron Veelgebruikte thuisbehandelingen tegen waterpokken zijn onder andere:
- Calaminelotion en baden met colloïdale havermout of zuiveringszout helpen om de blaasjes uit te drogen en de jeuk te verzachten.
- Zinkzalf, mentholgel en carbomeerwatergel helpen om de jeuk te verminderen en zorgen ervoor dat de blaasjes sneller opdrogen. Zinkzalf en mentholgel kun je bij de drogist kopen, en carbomeerwatergel is zonder recept verkrijgbaar bij de apotheek. [20] X Bron
- Medicijnen zonder acetylsalicylzuur, zoals paracetamol, helpen om de koorts te verzachten. Aspirine kan bij kinderen en tieners soms het syndroom van Reye veroorzaken, wat een levensbedreigende ziekte is. Geef dus nooit aspirine en andere medicijnen met acetylsalicylzuur aan een kind.
- Antivirale medicijnen kunnen helpen bij mensen die tot een risicogroep behoren en secundaire infecties kunnen krijgen. Dit zijn medicijnen als aciclovir, valaciclovir en famciclovir.
-
Weet wanneer je medische hulp in moet roepen. Als de patiënt thuis behandeld wordt, dan is het belangrijk om te weten in welke situaties je direct medische hulp moet inroepen. [21] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron Bel je arts of ga naar de spoedeisende hulp als de patiënt:
- Ouder dan 12 jaar is om hem of haar preventief te laten behandelen
- Een verzwakt immuunsysteem heeft
- Zwanger is
- Koorts heeft die langer dan vier dagen aanhoudt
- Koorts heeft met een lichaamstemperatuur hoger dan 39 °C
- Huiduitslag heeft met plekken die erg rood, warm en gevoelig worden
- Een plek heeft waaruit dik, verkleurd vocht stroomt
- Moeilijk wakker wordt en verward lijkt te zijn
- Moeite heeft met lopen
- Een stijve nek heeft
- Vaak moet overgeven
- Moeite met ademen heeft of hevig moet hoesten
Advertentie
Tips
- Waterpokken is een veelvoorkomende kinderziekte die erg besmettelijk is, en waarvoor je behoorlijke voorzorgsmaatregelen moet nemen als je de verspreiding van de ziekte wilt voorkomen.
- Als volwassene of iemand met een verzwakt immuunsysteem is het belangrijk dat je voorzichtig bent wanneer je in contact komt met iemand die waterpokken heeft, want de ziekte kan gevaarlijk en levensbedreigend zijn.
- Onthoud dat mensen die gordelroos hebben mensen die nog geen waterpokken gehad hebben met de ziekte kunnen besmetten. Dit gebeurt echter alleen bij direct contact. Besmetting door druppeltjes in de lucht is niet mogelijk als je gordelroos hebt. [22] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron Wanneer je eenmaal waterpokken gehad hebt kun je jaren en zelfs decennia later gordelroos krijgen.
Advertentie
Waarschuwingen
- Geen nooit aspirine of medicijnen met acetylsalicylzuur aan kinderen en tieners jonger dan 18 met waterpokken. Deze medicijnen kunnen in zeldzame gevallen het syndroom van Reye veroorzaken, wat een levensbedreigende ziekte is. [23] X Betrouwbare bron Centers for Disease Control and Prevention Ga naar de bron
Advertentie
Bronnen
- ↑ http://www.cdc.gov/chickenpox/hcp/clinical-overview.html
- ↑ https://www.sah.org.au/assets/files/PDFs/IPC%20Fact%20Sheets/Chickenpox%20-%20revised%20Feb%202017.pdf
- ↑ http://news.mit.edu/2014/coughs-and-sneezes-float-farther-you-think
- ↑ http://www.cdc.gov/HAI/settings/outpatient/basic-infection-control-prevention-plan-2011/transmission-based-precautions.html
- ↑ http://www.cdc.gov/features/handwashing/
- ↑ http://www.cdc.gov/HAI/settings/outpatient/basic-infection-control-prevention-plan-2011/transmission-based-precautions.html
- ↑ https://medlineplus.gov/lab-tests/chickenpox-and-shingles-tests/
- ↑ https://www.cdc.gov/vaccines/vpd/varicella/public/index.html#not_vac
- ↑ https://www.rivm.nl/waterpokken/waterpokkenvaccinatie
- ↑ http://www.cdc.gov/chickenpox/vaccination.html
- ↑ https://www.rivm.nl/waterpokken/waterpokkenvaccinatie
- ↑ https://www.cdc.gov/vaccines/hcp/vis/vis-statements/varicella.html
- ↑ https://www.cdc.gov/chickenpox/hcp/index.html
- ↑ https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/varicella-zoster-immune-globulin-intramuscular-route/description/drg-20060745
- ↑ https://www.cdc.gov/chickenpox/hcp/index.html
- ↑ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/chickenpox/symptoms-causes/syc-20351282
- ↑ http://www.cdc.gov/chickenpox/hcp/clinical-overview.html
- ↑ http://www.cdc.gov/chickenpox/about/complications.html
- ↑ http://www.cdc.gov/chickenpox/hcp/index.html
- ↑ https://www.thuisarts.nl/waterpokken/mijn-kind-heeft-waterpokken
- ↑ http://www.cdc.gov/chickenpox/hcp/index.html
- ↑ http://www.cdc.gov/shingles/about/transmission.html
- ↑ https://www.cdc.gov/Mmwr/preview/mmwrhtml/00001108.htm
Advertentie
Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief van wikiHow!
Je vindt dan elke week handige handleidingen in je inbox.
Meld me aan!
