ดาวน์โหลดบทความ
ดาวน์โหลดบทความ
การประคบเย็นนี่แหละ หนึ่งในสุดยอดวิธีแสนง่ายที่บรรเทาอาการบาดเจ็บให้คุณได้ ปกติแล้วต้องประคบเย็นภายในไม่เกิน 48 ชั่วโมงหลังบาดเจ็บ ส่วนถ้าใครปวดเรื้อรังต้องเปลี่ยนไปประคบร้อนแทน น้ำแข็งที่ใช้ประคบเย็นจะช่วยลดปวด รวมถึงลดการอักเสบ ทำให้หายเร็วขึ้น แต่การประคบเย็นก็ไม่ใช่แค่การเอาถุงน้ำแข็งมาแปะทิ้งไว้ตรงจุดที่คุณบาดเจ็บนะ ถ้าไม่อยากอาการหนักกว่าเดิมต้องมาดูกัน ว่าจะประคบเย็นยังไงอาการบาดเจ็บถึงจะหายเร็วและเห็นผลที่สุด
ขั้นตอน
-
ก่อนจะเลือกวิธีรักษา ต้องประเมินอาการบาดเจ็บก่อน. มีอาการบาดเจ็บหลายแบบที่จำเป็นต้องประคบเย็น ส่วนใหญ่จะเป็นก้อนบวมหรือโนไม่มาก รวมถึงอาการฟกช้ำดำเขียวที่ไม่ได้น่าเป็นห่วงจนต้องไปหาหมอแต่อย่างใด แต่ถ้ามีอาการกระดูกหัก ข้อเคลื่อน หรือมีเลือดคั่ง พวกนี้ต้องรีบไปหาหมอด่วน ถ้าคุณไม่แน่ใจว่าอาการของตัวเองจัดอยู่ในประเภทไหน ทางที่ดีที่สุดคือไปหาหมอซะ หรือเรียกรถพยาบาลถ้าอาการหนัก คุณหมอจะได้วินิจฉัยแล้วรักษาอย่างทันท่วงที
-
สำรวจว่ามีกระดูกหักหรือเปล่า. fracture หรือกระดูกหัก เป็นอาการบาดเจ็บรุนแรงที่ต้องรับการรักษาโดยด่วน แต่ก็สามารถประคบเย็นเพื่อลดปวดบวมได้ เช่นตอนรอความช่วยเหลือหรือรถพยาบาล แต่ก็ต้องได้รับการรักษาอย่างถูกต้องต่อไป ถ้าคุณมีอาการดังต่อไปนี้ ขอให้เรียกศูนย์กู้ชีพหรือรถพยาบาลด่วน [1] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ Mayo Clinic ไปที่แหล่งข้อมูล [2] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- อวัยวะส่วนใดส่วนหนึ่งบิดผิดรูป เช่น ถ้าแขนส่วนปลายบิดงออย่างเห็นได้ชัด แสดงว่าแขนหัก
- อาการเจ็บปวดรุนแรงที่ถ้าเคลื่อนไหวส่วนนั้นหรือลองกด จะเจ็บปวดมากยิ่งขึ้น
- ขยับหรือใช้งานส่วนที่บาดเจ็บไม่ได้ เป็นปกติที่ส่วนไหนกระดูกหักก็จะขยับเขยื้อนเคลื่อนไหวได้ยากหรือไม่ได้เลย เช่น ใครที่ขาหักก็จะขยับเท้าแทบไม่ได้ เป็นต้น
- กระดูกที่หักแทงออกมานอกเนื้อ ในกรณีที่กระดูกหักแบบรุนแรงก็อาจมีกระดูกบางส่วนแทงทะลุออกมานอกเนื้อด้วย
-
สำรวจหาอาการข้อเคลื่อน. dislocation หรืออาการข้อเคลื่อน คือกระดูกส่วนหนึ่งหรือทั้ง 2 ส่วนที่ประกอบกันขึ้นเป็นข้อ ถูกกระทบกระเทือนจนเคลื่อนออกจากตำแหน่งปกติ เป็นอาการรุนแรงที่ต้องได้รับการรักษาโดยด่วน ระหว่างนั้นคุณก็ประคบเย็นรอรถพยาบาลไปพลางๆ เหมือนในกรณีที่กระดูกหัก ถ้าคุณมีอาการดังต่อไปนี้ ให้บล็อคส่วนที่บาดเจ็บไว้ไม่ให้ขยับเขยื้อน ประคบเย็น และรีบเรียกรถพยาบาลด่วน [3] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ Mayo Clinic ไปที่แหล่งข้อมูล [4] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ข้อเคลื่อนหรือส่วนที่บาดเจ็บบิดผิดรูปจนเห็นได้ชัด
- รอบข้อมีอาการฟกช้ำดำเขียวหรือบวม
- เจ็บปวดรุนแรง
- เคลื่อนไหวไม่ได้ เป็นเรื่องปกติที่คุณจะไม่สามารถขยับบริเวณที่ข้อเคลื่อนได้ หรือขยับได้น้อยมาก
-
เช็คอาการเลือดคั่ง. ถ้าคุณหัวโนหรือฟกช้ำดำเขียวก็ใช้ถุงน้ำแข็งหรือเจลแพ็คประคบเย็นได้ แต่ต้องเช็คดูให้ดี ว่าไม่มีอาการเลือดคั่งในสมองด้วย เพราะนั่นคืออาการบาดเจ็บขั้นรุนแรงที่ต้องรับการรักษาพยาบาลทันที สัญญาณที่บอกว่าคุณมีเลือดคั่งในสมอง ก็คือสับสนหรือความจำเสื่อม แต่ตอนแรกอาจหมดสติไปก่อนเลย คุณเองคงบอกยากว่าตัวเองมีเลือดคั่งในสมองหรือเปล่า เพราะงั้นคงต้องให้คนอื่นช่วยตรวจดูอาการเบื้องต้นให้ก่อน ว่ามีอาการที่ว่ามาหรือเปล่า ถ้ามีก็ต้องรีบเรียกรถพยาบาลเพื่อส่งตัวไปรักษาทันที [5] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ Mayo Clinic ไปที่แหล่งข้อมูล
- หมดสติ ถึงจะแค่ 2-3 วินาทีก็อาจเป็นสัญญาณบอกอาการบาดเจ็บสาหัสได้ ซึ่งแปลว่าต้องรีบรักษาทันที
- ปวดหัวรุนแรง
- สับสน วิงเวียน และสติไม่อยู่กับเนื้อกับตัว
- คลื่นไส้หรืออาเจียน
- หูอื้อ
- ลิ้นแข็ง พูดไม่รู้เรื่อง
-
ตัดสินใจเลือกประคบร้อนหรือเย็น. พอคุณประเมินอาการบาดเจ็บจนรู้แน่ชัดแล้วว่าไม่ต้องรีบร้อนถึงมือหมอ ก็ถึงเวลาตัดสินใจเลือกวิธีบรรเทาอาการที่เหมาะสม คนมักสงสัยว่าถ้าบาดเจ็บเล็กน้อยควรจะประคบร้อนหรือเย็นถึงจะดีที่สุด จริงๆ แล้วก็ต้องบอกว่าดีทั้งคู่ แค่ต้องพิจารณาตามสถานการณ์ [6] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- เอาน้ำแข็งประคบทันทีที่บาดเจ็บ เพราะการประคบเย็นนี่แหละเห็นผลที่สุดภายใน 48 ชั่วโมงแรกของการบาดเจ็บ ช่วยลดทั้งปวดบวมและป้องกันการอักเสบ
- ส่วนประคบร้อนนั้นเหมาะสำหรับอาการปวดกล้ามเนื้อที่ไม่ได้มาจากการกระทบกระเทือนจนบาดเจ็บ คุณประคบร้อนที่กล้ามเนื้อกันไว้ก่อนได้ เวลารู้ตัวว่าต้องเล่นกีฬาหรือทำกิจกรรมอื่นๆ ที่มักทำคุณปวดเมื่อย แบบนี้กล้ามเนื้อก็จะได้ผ่อนคลายแถมถือเป็นการอบอุ่นร่างกายไปในตัว
โฆษณา
-
เตรียมอุปกรณ์ประคบเย็น. จะเลือกใช้แผ่นประคบเย็น (ice pack) สำเร็จรูปที่มีขายตามร้านขายยา หรือจะทำเองเลยก็ได้
- พวก ice pack สำเร็จรูปที่นิยมกันมักเป็นเจลแพ็ค ซื้อมาแล้วก็เก็บไว้ในช่องฟรีซ จากนั้นจะเอาออกมาประคบเมื่อไหร่ก็ได้ อีกแบบก็คือ cold pack สำเร็จรูปที่เย็นพร้อมประคบทันที แต่จะเป็นแบบใช้แล้วทิ้ง [7] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง พวกชุดอุปกรณ์ปฐมพยาบาลที่คุณหาไว้ติดบ้าน มักมี ice pack รวมอยู่ด้วย แต่ถึงไม่มีคุณก็สามารถทำเองได้ง่ายๆ โดยประยุกต์ใช้จากของที่อยู่ในบ้านนั่นแหละ
- ลองหาถุงซิปล็อคหรือถุงพลาสติกมาเทน้ำแข็งใส่ลงไป จากนั้นก็เทน้ำให้ท่วมก้อนน้ำแข็ง อย่าลืมรีดอากาศออกมาให้หมดก่อนปิดถุงให้สนิทด้วย [8] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- พวกผักแช่แข็งก็ใช้แทน ice pack ได้เหมือนกัน ที่สะดวกสุดก็ถุงถั่วลันเตาเหมือนที่คุณเห็นเขาใช้กันในหนังฝรั่งไง เพราะใช้ประคบได้แทบทุกส่วนของร่างกาย แถมหยิบออกจากช่องฟรีซมาก็ใช้ได้ทันที [9] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ห่อ ice pack ด้วยผ้าขนหนูก่อน. ห้ามเอาน้ำแข็งหรืออะไรที่เย็นจัดไปประคบที่ผิวโดยตรง เพราะจะถูกความเย็นกัดจนเป็นอันตรายต่อเส้นประสาทได้ คุณป้องกันได้โดยเอาผ้าห่อ ice pack หรืออะไรที่คุณจะใช้ก่อนแล้วค่อยเอาไปประคบตามตัว [10] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ส่วนไหนที่บาดเจ็บต้องยกสูง. นอกจากจะประคบเย็นแล้วคุณก็ต้องยกส่วนที่บาดเจ็บให้สูงไว้จะได้ยิ่งหายเร็ว เพราะเลือดจะไหลเวียนห่างออกจากจุดที่บาดเจ็บ ทำให้ลดปวดบวม ถ้าทั้งประคบเย็นและยกสูงไว้ละก็ รับรองอาการอักเสบจะไม่ถามหาเลย [11] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ประคบเย็นตรงจุดที่บาดเจ็บ. ประคบเย็นจะเห็นผลที่สุดถ้าประคบทันทีที่บาดเจ็บ เพราะงั้นก็ต้องเร่งมือเข้าหน่อย [12] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ประคบแบบกดแนบลงไป บริเวณที่บาดเจ็บจะได้รับความเย็นอย่างทั่วถึง [13] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ถ้าจำเป็น จะหาผ้าพันแผลหรืออะไรมาพัน ice pack แนบไว้กับจุดที่บาดเจ็บสักพักก็ได้ แต่ระวังอย่าพันให้แน่นเกินไป ไม่งั้นเลือดจะไม่ไหลเวียนเอา ถ้าเห็นแขนหรือขาเริ่มเขียวหรือม่วงเมื่อไหร่ แสดงว่าคุณรัดแน่นไปแล้วล่ะ รีบคลายด่วน
-
ประคบได้ 20 นาทีให้เอาออก. ห้ามประคบเย็นนานเกิน 20 นาทีเด็ดขาด เพราะความเย็นจะกัดจนเป็นอันตรายต่อผิวหนังได้ รีบเอาออกไปและอย่าเพิ่งประคบใหม่จนกว่าผิวคุณจะหายชา [14] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- อย่าเผลอหลับไปตอนกำลังประคบเย็น ไม่งั้นรู้สึกตัวอีกทีอาจประคบมาเป็นชั่วโมงๆ จนผิวเสีย ทางที่ดีที่สุดคือตั้งนาฬิกาปลุกไว้หรือให้คนช่วยปลุกหรือเตือนเมื่อครบ 20 นาที
-
อีก 2 ชั่วโมงค่อยประคบซ้ำ. ให้ประคบ 20 นาที สลับกับพัก 2 ชั่วโมง วนไปแบบนี้เป็นเวลา 3 วัน หรือจนกว่าจุดที่บาดเจ็บจะหายบวม [15] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
กินยาแก้ปวด. ถ้าคุณบาดเจ็บแล้วมีอาการปวดจนทนไม่ไหวหรือไม่สบายตัว ก็หาซื้อยาแก้ปวดตามร้านขายยามากินได้เลย
- ยากลุ่ม NSAIDs นี่แหละที่กินแล้วลดปวดบวมและอักเสบได้ดีที่สุด ยาที่ว่าก็เช่น ibuprofen (Advil, Motrin) และ naproxen (Aleve) [16] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- กินยาตามคำแนะนำที่ฉลากอย่างเคร่งครัด เพราะสำคัญว่าคุณห้ามกินยาเกินขนาดเด็ดขาด
-
ถ้าอาการไม่ดีขึ้นต้องรีบไปหาหมอ. ถ้าคุณพยายามบรรเทาอาการบาดเจ็บโดยประคบเย็นติดต่อกัน 3 วันแล้วยังปวดบวมไม่หาย แปลว่าคุณอาจจะกระดูกหักหรือข้อเคลื่อนโดยไม่รู้ตัว แบบนี้ต้องรีบไปหาหมอเพื่อตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติมว่าอาการบาดเจ็บของคุณสาหัสกว่าที่คิดหรือเปล่าโฆษณา
-
ดูแลตัวเองด้วยวิธี RICE. อาการบาดเจ็บแบบเฉียบพลันส่วนใหญ่ รักษาได้ด้วยวิธี RICE ซึ่งย่อมาจาก Rest (พักส่วนที่บาดเจ็บ), Ice (ประคบเย็น), Compression (ใช้ผ้ารัดประคอง) และ Elevate (ยกส่วนที่บาดเจ็บสูงไว้) [17] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง แค่คุณดูแลตัวเองตามขั้นตอนที่ว่านี้ อาการบาดเจ็บของคุณก็จะทุเลาลงอย่างรวดเร็ว
-
พักส่วนที่บาดเจ็บ. อวัยวะที่บาดเจ็บ แค่พลาดนิดเดียวก็อาจอาการสาหัสกว่าเดิมได้ เพราะงั้นคุณต้องพักส่วนนั้นอย่างน้อย 2 - 3 วันเพื่อรักษาตัว อย่าออกกำลังหรือใช้แรงจนกว่าแผลหรืออาการบาดเจ็บจะหายสนิท [18] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- รู้จักประมาณตัวเอง ถ้าทำอะไรแล้วเจ็บแปลว่าต้องหยุดหรือพักกิจกรรมนั้นไว้ก่อนจนกว่าจะดีขึ้น
-
ประคบเย็น. หมั่นประคบเย็นติดต่อกันอย่างน้อย 3 วันหลังบาดเจ็บ เพราะช่วยป้องกันการอักเสบแถมทำให้แผลหรืออาการบาดเจ็บหายเร็วขึ้นด้วย [19] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ใช้ผ้ารัดประคอง. ใช้ผ้ายืดพันรอบบริเวณที่บาดเจ็บเพื่อยึดประคองให้ไม่ขยับเขยื้อนเคลื่อนที่ไปไหน ช่วยป้องกันไม่ให้บาดเจ็บรุนแรงกว่าเดิม [20] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- พันให้กระชับ ไม่ใช่รัดจนแน่น ถ้าคุณรู้สึกคันยิบๆ หรือชาจนไม่รู้สึกบริเวณนั้น แสดงว่าคุณพันแน่นเกินไป ให้คลายออกก่อนแล้วพันใหม่อีกรอบให้พอดี
-
ยกส่วนที่บาดเจ็บสูงไว้. การยกส่วนที่บาดเจ็บสูงไว้ จะช่วยให้เลือดไหลเวียนห่างออกจากส่วนนั้นๆ ทำให้อาการปวดบวมลดลงและป้องกันการอักเสบได้ ทีนี้แผลก็หายทันใจ [21] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- วิธีที่ถูกต้องคือให้ยกส่วนนั้นสูงกว่าหัวใจ แบบนี้เลือดก็ไหลห่างออกจากจุดนั้นแน่นอน แต่ถ้าคุณบาดเจ็บที่หลัง ให้ลองนอนหงายแล้วเอาหมอนหนุนตรงจุดนั้นไว้
โฆษณา
เคล็ดลับ
- บางทีการประคบเย็นก็ทำคุณชาจนเจ็บ แต่รับรองว่าทนไม่สบายตัวหน่อยเดี๋ยวเห็นผลคุ้มค่าแน่
โฆษณา
คำเตือน
- ห้ามประคบเย็นที่ผิวหนังโดยตรงเด็ดขาด เพราะอาจถูกความเย็นกัดจนเป็นอันตรายต่อผิวและเส้นประสาท ให้หาผ้าหรือเสื้อนี่แหละมาห่อไว้ก่อนเสมอ
- ระหว่างประคบเย็นห้ามเผลอหลับไปจนทิ้งน้ำแข็งหรือเจลแพ็คไว้ตรงจุดที่บาดเจ็บนานๆ เด็ดขาด
โฆษณา
ข้อมูลอ้างอิง
- ↑ http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-fractures/basics/art-20056641
- ↑ http://www.webmd.com/a-to-z-guides/understanding-fractures-symptoms
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dislocation/basics/symptoms/con-20022264
- ↑ http://www.webmd.com/a-to-z-guides/understanding-dislocation-treatment
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/concussion/basics/symptoms/con-20019272
- ↑ https://www.marshfieldclinic.org/sports-wrap/ice-or-heat
- ↑ http://www.sportsinjuryclinic.net/blog/?p=843
- ↑ http://www.webmd.com/first-aid/tc/using-ice-and-cold-packs-topic-overview
- ↑ http://www.webmd.com/first-aid/tc/using-ice-and-cold-packs-topic-overview
- ↑ https://www.marshfieldclinic.org/sports-wrap/ice-or-heat
- ↑ http://www.webmd.com/first-aid/tc/rest-ice-compression-and-elevation-rice-topic-overview
- ↑ http://www.active.com/articles/how-to-ice-an-injury-properly
- ↑ http://www.randeye.com/cold-compresses/
- ↑ https://www.marshfieldclinic.org/sports-wrap/ice-or-heat
- ↑ http://www.randeye.com/cold-compresses/
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/painrelievers.html
- ↑ http://www.healthline.com/health/sports-injuries/treatment# RightAway2
- ↑ http://www.healthline.com/health/sports-injuries/treatment# RightAway2
- ↑ http://www.healthline.com/health/sports-injuries/treatment# RightAway2
- ↑ http://www.healthline.com/health/sports-injuries/treatment# RightAway2
- ↑ http://www.healthline.com/health/sports-injuries/treatment# RightAway2
เกี่ยวกับวิกิฮาวนี้
มีการเข้าถึงหน้านี้ 50,073 ครั้ง
โฆษณา
