ดาวน์โหลดบทความ
ดาวน์โหลดบทความ
โรคเรื้อน (Leprosy) นั้นมีอีกชื่อหนึ่งว่า Hansen’s disease เป็นโรคที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ทำให้เกิดร่องรอยผิดปกติต่างๆ ตามผิวหนัง (skin lesions) บิดเบี้ยวผิดรูป (disfiguration) ดวงตาและเส้นประสาทเสียหาย รวมถึงอาการอื่นๆ โชคดีที่เดี๋ยวนี้โรคเรื้อนรักษาได้ด้วยการกินยา ประกอบกับการรักษาอย่างถูกวิธี ผู้ป่วยก็สามารถหายขาดและกลับไปใช้ชีวิตได้ตามปกติ
ขั้นตอน
-
รีบรักษาโดยด่วน. โรคเรื้อนนั้นแค่กินยาต่อเนื่องก็รักษาได้แล้ว และเมื่อหายขาด ผู้ป่วยส่วนใหญ่ก็สามารถกลับไปใช้ชีวิตได้ตามปกติ ตอนแรกโรคเรื้อนก็ติดต่อยากอยู่แล้ว ยิ่งถ้าได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง คือกินยาให้ต่อเนื่อง คุณก็ไม่ต้องห่วงเรื่องตัวเองจะแพร่เชื้อให้ใครอีกต่อไป แต่ถ้าปล่อยไว้ไม่รักษา ก็จะส่งผลร้ายแรงต่อมือ เท้า ตา ผิว และเส้นประสาท
-
ระวังอย่าแพร่เชื้อให้คนอื่น. ตามปกติโรคเรื้อน หรือ Hansen’s disease นั้นไม่ค่อยจะติดต่อไปสู่ใคร แต่ถ้าติดต่อก็คือทางอากาศ เช่น ไอหรือจาม [1] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ Centers for Disease Control and Prevention ไปที่แหล่งข้อมูล ทุกครั้งที่ไอหรือจามต้องปิดปากหรือใส่หน้ากากอนามัย ละอองจะได้ไม่กระเด็นไปแพร่เชื้อให้คนอื่น ป้องกันด้วยวิธีนี้จนกว่าคุณจะไปหาหมอและรักษาต่อไป
-
ฟังคำวินิจฉัยจากคุณหมอ ว่าคุณเป็นโรคเรื้อนระยะไหน. บางทีโรคเรื้อนก็แสดงอาการแค่ที่ผิวหนัง แต่บางทีก็รุนแรงกว่านั้น ขั้นแรกคือคุณต้องรู้ระยะของโรคเรื้อนที่คุณเป็นก่อน ถึงจะระบุวิธีรักษาที่เหมาะสมต่อไปได้ นี่เป็นหน้าที่ของคุณหมอ คุณไม่ต้องกังวลแต่อย่างใด
-
กินยาหลายชนิด (multiple drug treatment หรือ MDT) ตามหมอสั่ง. ปกติคุณหมอจะจ่ายยาปฏิชีวนะหลายตัวให้ผู้ป่วยโรคเรื้อน (ส่วนใหญ่จะประกอบด้วย dapsone, rifampicin และ clofazimine) ยาพวกนี้จะไปฆ่าแบคทีเรียอันเป็นสาเหตุของโรค (Mycobacterium leprae) ช่วยรักษาผู้ป่วยที่ติดเชื้อ [4] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ World Health Organization ไปที่แหล่งข้อมูล คุณหมอจะจ่ายยาตัวไหนให้คุณนั้นก็ขึ้นอยู่กับระยะและชนิดของโรคเรื้อนที่คุณเป็น [5] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ World Health Organization ไปที่แหล่งข้อมูล
- องค์การอนามัยโลก (The World Health Organization หรือ WHO) มีการจ่ายยา MDT ให้กับผู้ป่วยทั่วโลกฟรีๆ ผ่านทางกระทรวงสาธารณสุข คุณสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่สถาบันราชประชาสมาสัย โดยเข้าไปที่ http://thaileprosy.ddc.moph.go.th
- พอคุณเริ่มกินยาแล้ว ก็ไม่ต้องกังวลเรื่องจะไปแพร่เชื้อให้ใครอีกต่อไป [6] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ Centers for Disease Control and Prevention ไปที่แหล่งข้อมูล [7] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง และไม่ต้องถูกกักโรคด้วย
- ผู้ป่วยโรคเรื้อนหลายเคส คุณหมออาจจ่ายยา dapsone, rifampicin และ clofazimine สำหรับแต่ละวันหรือแต่ละเดือน ติดต่อกันนาน 24 เดือน [8] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง [9] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ World Health Organization ไปที่แหล่งข้อมูล
- ถ้าอาการของโรคเรื้อนปรากฏเฉพาะที่ผิวหนัง คุณหมออาจแนะนำให้กินยาติดต่อกันแค่ 6 เดือน [10] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ Centers for Disease Control and Prevention ไปที่แหล่งข้อมูล [11] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ World Health Organization ไปที่แหล่งข้อมูล
- อย่างของอเมริกา ผู้ป่วยโรคเรื้อนระยะรุนแรงจะต้องกินยาติดต่อกัน 1 ปี ในขณะที่ระยะเริ่มแรกจะใช้เวลา 2 ปี [12] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ถ้าผู้ป่วยมีรอยโรคที่ผิวหนังแค่แบบเดียว (single skin lesion) ก็สามารถใช้ยา dapsone, rifampicin และ clofazimine แค่โดสเดียวได้ [13] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ World Health Organization ไปที่แหล่งข้อมูล
- แต่ถ้าเป็นระยะรุนแรง ต้องใช้ยาหลายตัวหลายโดสกว่าจะรักษาเห็นผล
- โอกาสที่เชื้อจะดื้อยาแทบเป็นไปไม่ได้เลย
- ผลข้างเคียงของยาพวกนี้มักไม่รุนแรงอะไร แต่ถ้าสงสัยหรือกังวลก็ให้สอบถามคุณหมอดู [14] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
โฆษณา
-
กินยาปฏิชีวนะตามหมอสั่ง. คุณหมอสั่งยาอะไร แค่ไหน ก็ต้องกินให้ครบถ้วนและถูกวิธีการอย่างเคร่งครัด ไม่งั้นจะเสียเวลาเปล่า สุดท้ายคุณก็จะอาการกำเริบอีก [15] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ Centers for Disease Control and Prevention ไปที่แหล่งข้อมูล
-
เฝ้าระวังอาการของตัวเองจะได้รู้ว่ามีผลข้างเคียงหรืออาการแทรกซ้อนหรือเปล่า. ถ้าอาการของคุณเปลี่ยนไป เจ็บปวดมาก หรืออะไรก็ตาม ให้รีบปรึกษาคุณหมอ เพราะบางเคสพบว่าอาจเสี่ยงต่อการเกิดโรคแทรกซ้อน เช่น [16] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- โรคเส้นประสาทอักเสบ (Neuritis) silent neuropathies (เส้นประสาทเสียหายโดยไม่เจ็บปวด) มีอาการเจ็บปวด แสบร้อน เจ็บจี๊ด หรือมีอาการชาเฉียบพลัน ซึ่งรักษาได้ด้วยยากลุ่ม corticosteroids แต่ถ้าคุณไม่รีบรักษาละก็ อาจเกิดความเสียหายแบบถาวร จนอวัยวะนั้นๆ ไม่สามารถใช้งานได้อีกต่อไป
- โรค Iridocyclitis หรือม่านตาอักเสบ ถ้าเกิดอาการดังกล่าวต้องรีบไปหาจักษุแพทย์โดยด่วน รักษาได้ด้วยยาหยอดตาพิเศษ ถ้าปล่อยไว้อาจเสียหายถาวรจนตาบอดได้
- โรค Orchitis หรืออัณฑะอักเสบ รักษาได้ด้วยยากลุ่ม corticosteroids เป็นอาการที่ต้องพบแพทย์ทันทีที่รู้ตัว เพราะอาจอันตรายถึงขั้นเป็นหมันได้
- นอกจากนี้ก็อาจพบแผลเปื่อยที่เท้าได้ คุณหมอจะแนะนำให้รักษาบรรเทาอาการโดยใช้เฝือกอ่อน รองเท้าแบบพิเศษ รวมถึงการล้างทำความสะอาดและเย็บแผล [17] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ความเสียหายที่เกิดกับเส้นประสาทและผิวหนังเพราะโรคเรื้อนอาจทำให้มือและเท้าของคุณบิดเบี้ยวผิดรูปจนใช้งานไม่ได้อีก คุณหมอสามารถหาทางป้องกันและ/หรือรับมือให้คุณได้แต่เนิ่นๆ โดยพิจารณาเป็นเคสๆ ไป [18] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ดูแลตัวเองไม่ให้เกิดอาการบาดเจ็บ. โรคเรื้อนทำให้อวัยวะของคุณหมดความรู้สึกได้ [19] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ Centers for Disease Control and Prevention ไปที่แหล่งข้อมูล ถ้าเกิดอาการดังกล่าวที่อวัยวะหรือบริเวณใดของร่างกายก็ตาม คุณอาจไม่รู้ตัวเมื่อได้รับบาดเจ็บ ทำให้เกิดอันตรายได้ เพราะฉะนั้นคุณต้องระวังเป็น 2 เท่าไม่ให้ถูกอะไรบาดหรือไหม้ตรงบริเวณที่เกิดอาการชา
- ถุงมือหรือรองเท้าชนิดพิเศษก็ช่วยปกป้องคุณได้ในกรณีที่ชาบริเวณมือและเท้า [20] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
หาหมออย่าให้ขาด. ระหว่างรับการรักษา ให้เฝ้าระวังอาการและติดตามผลอยู่เสมอ ถ้าคุณหมอนัดก็ไปตามนัดอย่าให้ขาด สงสัยเรื่องไหนให้รีบปรึกษาทันทีโฆษณา
เคล็ดลับ
- ติดต่อสอบถามข้อมูลอาการและการรักษาเพิ่มเติมได้ที่สถาบันราชประชาสมาสัย โดยเข้าไปที่ http://thaileprosy.ddc.moph.go.th หรือโทร 02-3868153-9
- ประชากรส่วนใหญ่ (ประมาณ 95%) ปลอดภัยจากเชื้อแบคทีเรียอันเป็นสาเหตุของโรคเรื้อน [21] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ตัวนิ่ม (Armadillos) ก็อาจเป็นพาหะของโรคเรื้อนได้ เพราะงั้นก็ควรอยู่ให้ห่างไว้ก่อน (โดยเฉพาะถ้าคุณบังเอิญเดินทางไปแถบรัฐทางใต้ของอเมริกา)
- ตามความเชื้อแต่ดั้งเดิมของคนส่วนใหญ่ โรคเรื้อนเป็นโรคระบาดร้ายแรง ใครเป็นขึ้นมาก็จะถูกรังเกียจและกักโรคให้อยู่แยกจากคนทั่วไป แต่สมัยนี้มีหลักฐานชัดเจนว่าโรคเรื้อนไม่ใช้โรคร้ายอันตรายอีกต่อไป ถ้าได้รับการรักษาดูแลอย่างถูกต้อง แต่บางครั้งผู้ป่วยก็ยังเป็นที่รังเกียจในสังคมอยู่ ถ้าคุณเป็นผู้ป่วยโรคเรื้อน ขอให้เปิดรับกำลังใจจากคนใกล้ตัวอย่างเพื่อนและครอบครัว รวมถึงนักจิตบำบัด ในยามที่คุณรู้สึกท้อแท้สิ้นหวังขึ้นมา
โฆษณา
ข้อมูลอ้างอิง
- ↑ http://www.cdc.gov/leprosy/transmission/index.html
- ↑ http://www.niaid.nih.gov/topics/leprosy/understanding/pages/whatis.aspx
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001347.htm
- ↑ http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs101/en/
- ↑ http://www.who.int/lep/mdt/MDT_Regimens.pdf?ua=1
- ↑ http://www.cdc.gov/leprosy/exposure/index.html
- ↑ http://www.hrsa.gov/hansensdisease/
- ↑ http://www.hrsa.gov/hansensdisease/diagnosis/recommendedtreatment.html
- ↑ http://www.who.int/lep/mdt/regimens/en/
- ↑ http://www.cdc.gov/immigrantrefugeehealth/exams/ti/panel/technical-instructions/panel-physicians/hansens-disease.html#treatment
- ↑ http://www.who.int/lep/mdt/regimens/en/
- ↑ http://www.niaid.nih.gov/topics/leprosy/Understanding/Pages/diagnosisTreatment.aspx
- ↑ http://www.who.int/lep/mdt/regimens/en/
- ↑ http://www.hrsa.gov/hansensdisease/diagnosis/chemotherapy.html
- ↑ http://www.cdc.gov/leprosy/treatment/
- ↑ http://www.hrsa.gov/hansensdisease/diagnosis/reactions.html
- ↑ http://www.hrsa.gov/hansensdisease/diagnosis/wounds.html
- ↑ http://www.hrsa.gov/hansensdisease/diagnosis/wounds.html
- ↑ http://www.cdc.gov/leprosy/treatment/
- ↑ http://www.hrsa.gov/hansensdisease/diagnosis/reactions.html
- ↑ http://www.hrsa.gov/hansensdisease/
เกี่ยวกับวิกิฮาวนี้
มีการเข้าถึงหน้านี้ 3,972 ครั้ง
โฆษณา
