ดาวน์โหลดบทความ
ดาวน์โหลดบทความ
ฮีโมโกลบิน (Hemoglobin) เป็นสารประกอบเชิงซ้อนอุดมธาตุเหล็ก พบได้ในเลือดของคนเรา โดยมีหน้าที่หลักคือลำเลียงออกซิเจนจากปอดไปยังเซลล์ในอวัยวะส่วนต่างๆ ของร่างกาย และอีกหน้าที่สำคัญคือนำคาร์บอนไดออกไซด์จากเซลล์กลับไปที่ปอด ปกติความเข้มข้นเฉลี่ยของฮีโมโกลบินในเลือด คือ 13.5 - 18 g/dL (ผู้ชาย) และ 12 - 16 g/dL (ผู้หญิง) ถ้าระดับฮีโมโกลบินต่ำก็อย่าเพิ่งตกใจ คุณเพิ่มได้โดยเปลี่ยนอาหารการกิน รักษาด้วยสมุนไพร และถ้าไม่ได้ผลจริงๆ ก็ยังเหลือการรักษาทางการแพทย์อีก ว่าแล้วก็ไปอ่านกันเลย
ขั้นตอน
-
กินอาหารอุดมธาตุเหล็ก. ธาตุเหล็กนั้นสำคัญต่อการสร้างฮีโมโกลบิน ถ้าคุณมีฮีโมโกลบินน้อย ให้พยายามเพิ่มอาหารที่มีธาตุเหล็กเยอะ เช่น [1] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ตับ
- เนื้อสัตว์
- กุ้ง
- เนื้อวัว
- เต้าหู้
- ผักปวยเล้ง
- สับปะรด
- ถั่วต่างๆ เช่น อัลมอนด์ แต่ต้องเช็คก่อนว่าคุณแพ้หรือเปล่า
-
เพิ่มวิตามินซี. เพราะช่วยให้ร่างกายดูดซึมธาตุเหล็กได้ดียิ่งขึ้น แหล่งของวิตามินซีก็คือผักผลไม้ต่างๆ
- ส้ม
- มะม่วง
- ส้มเขียวหวาน
- สตรอเบอร์รี่
- กะหล่ำปลี
- บร็อคโคลี
- พริกไทย
- ผักปวยเล้ง
-
เพิ่มอาหารที่มีกรดโฟลิกสูง. กรดโฟลิก (Folic acids) นั้นจำเป็นมากต่อการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง อาหารที่อุดมกรดโฟลิกก็คือ
- เมล็ดพืช
- ถั่วลิสง
- จมูกข้าวสาลี (Wheat germ)
- ต้นอ่อนพืช เช่น ถั่วงอก
- บร็อคโคลี
- ถั่วต่างๆ
- ถ้าอาหารที่กินมีวิตามินซีเยอะอยู่แล้ว ก็แนะนำให้ลดอาหารที่มีกรดโฟลิกลง เพราะวิตามินซีจะทำให้ร่างกายขับกรดโฟลิกออกมา
-
กินธัญพืชโฮลเกรน (เต็มเมล็ด). พวกซีเรียล พาสต้า และขนมปังจากธัญพืชโฮลเกรน จะมีธาตุเหล็กเยอะ อย่างที่บอกว่าธาตุเหล็กนั้นจำเป็นต่อการสร้างฮีโมโกลบิน (เลือดต้องใช้สร้างโปรตีน) เพราะงั้นถ้ากินอาหารประเภทนี้ จะทำให้ธาตุเหล็กเยอะขึ้น ระดับฮีโมโกลบินก็จะสูงตาม
- อย่าพยายามกินขนมปัง ซีเรียล และพาสต้าจากแป้งขาว เพราะผ่านการแปรรูปและฟอกสีจนเสียคุณค่าทางอาหาร พวกนี้กินแล้วไม่ค่อยมีประโยชน์ และมีคาร์โบไฮเดรตเชิงเดี่ยว (simple carbohydrates) หรือน้ำตาลสูง
-
ระวังอาหารที่จะไปบล็อกธาตุเหล็ก. ระวังอาหารที่เรียกว่า iron blocker คือเป็นอาหารที่จะไปยับยั้งการดูดซึมธาตุเหล็กเข้าร่างกาย ตัวอย่างอาหารและสารที่จะไปบล็อกธาตุเหล็กก็เช่น
- ผักชีฝรั่ง (Parsley)
- กาแฟ
- นม
- ชา
- โคล่า
- ยาลดกรดที่หาซื้อได้ตามร้านขายยา
- อาหารที่มีกากใย (ไฟเบอร์) และแคลเซียมสูง
-
ลดกลูเตน. กลูเตนเป็นโปรตีนชนิดหนึ่ง พบได้ในธัญพืชต่างๆ แต่ถ้าใครแพ้กลูเตน (gluten-sensitive enteropathy) แล้วไปกินอาหารประเภทนี้เข้า อาจเป็นอันตรายต่อผนังลำไส้เล็ก จนดูดซึมสารอาหารสำคัญต่างๆ อย่างแคลเซียม ไขมัน โฟเลต และธาตุเหล็กไม่ได้
- โชคดีที่เดี๋ยวนี้อาหาร gluten-free (ไม่มีกลูเตน) แพร่หลาย หากินง่ายขึ้น กระทั่งตามร้านอาหาร ก็มีเมนู gluten-free ออกมา และตามฉลากผลิตภัณฑ์ต่างๆ ในซูเปอร์ก็บอกด้วยว่ามีกลูเตน
โฆษณา
-
กินอาหารเสริมจากโสมอินเดีย (withania). เขาวิจัยกันมาแล้วว่าสมุนไพรชนิดนี้ใช้แล้วระดับฮีโมโกลบินเพิ่มขึ้นอย่างเห็นผล โดยเฉพาะในเด็ก เป็นสมุนไพรที่นิยมใช้ในการแพทย์อายุรเวทเวลารักษาภาวะโลหิตจางเพราะขาดธาตุเหล็ก [2] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ตามงานวิจัยที่เรายกมา ใช้โสมอินเดียแล้วเซลล์เม็ดเลือดแดงของผู้ป่วยเพิ่มขึ้น และ ระดับฮีโมโกลบินก็เพิ่มตาม ยังไงลองปรึกษาคุณหมอก่อน ว่าอาการของคุณใช้อาหารเสริมนี้ได้ไหม และในปริมาณเท่าไหร่
-
กินอาหารเสริมจากใบตำแย (nettle leaf) เพราะอุดมธาตุเหล็ก. ใบตำแย (Nettle leaf) เป็นสมุนไพรอุดมธาตุเหล็กที่ปกตินิยมใช้รักษาโรคข้ออักเสบ (arthritis) ซึ่งธาตุเหล็กถือว่าสำคัญมากในการผลิตและดูดซึมฮีโมโกลบิน ยิ่งร่างกายได้รับธาตุเหล็กเยอะ ก็ยิ่งผลิตฮีโมโกลบินได้เยอะตาม
- มีหลายวิตามินและอาหารเสริมเลยที่มีใบตำแยเป็นส่วนผสม หาซื้อได้ตามร้านขายยาและในเน็ต ทั้งในรูปของน้ำมัน แคปซูล กระทั่งชาหรือน้ำสมุนไพร
-
กินอาหารเสริมจากตังกุย (dong quai). จากการวิจัยเชิงทดลอง พบว่าพอร่างกายได้ตังกุยแล้ว จะช่วยให้ระดับฮีโมโกลบินสูงขึ้นได้ จนแทบกลับมาดีตามปกติเลย [3] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง ปกติตังกุยนิยมใช้รักษาอาการก่อนมีประจำเดือน (premenstrual syndrome (PMS)), อาการระหว่างมีประจำเดือน (ปวดท้องเมนส์) ท้องผูก และโลหิตจาง เชื่อว่าโคบอลต์ในตังกุยช่วยเพิ่มมวลฮีโมโกลบินในเลือดได้
- ตังกุยจะอยู่ในรูปแคปซูลเป็นส่วนใหญ่ แต่ถ้าเป็นน้ำมันก็ผสมน้ำดื่มได้เลย หาซื้อได้ทั้งตามร้านขายยาและในเน็ต
-
กินอาหารเสริมไคโตซาน (chitosan). มีงานวิจัยที่พบว่าผู้ป่วยไตวาย พอได้รับไคโตซาน 45 มก. แล้วช่วยให้คอเลสเตอรอลลดลง ในขณะที่ฮีโมโกลบินเพิ่มสูงขึ้น [4] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง Jing SB, Li L, Ji D, et al. Effect of chitosan on renal function in patients with chronic renal failure. J Pharm Pharmacol 1997;49:721-3. ยังไงลองปรึกษาคุณหมอดูก่อน ว่าสภาพร่างกายของคุณเหมาะจะใช้ไคโตซานหรือเปล่า
- ไคโตซานมีขายทั้งในเน็ตและตามร้านขายยา ย้ำกันอีกทีว่าภาษาอังกฤษเขียน Chitosan แต่อ่านว่า ไคโตซาน
โฆษณา
-
ปรึกษาคุณหมอเรื่องเพิ่มฮีโมโกลบินโดยใช้อาหารเสริมสมุนไพร. บางเคสคุณหมอจะแนะนำให้กินยาหรือสมุนไพร ทั้งแบบคุณหมอจ่ายให้หรือซื้อกินเอง เพื่อเพิ่มระดับฮีโมโกลบิน อาหารเสริมที่ว่าก็เช่น [5] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ธาตุเหล็ก 20 - 25 มก. ต่อวัน เพื่อกระตุ้นการสร้างฮีมาติน (hematin)
- กรดโฟลิก 400 mcg (ไมโครกรัม) ต่อวัน เพื่อเพิ่มการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง ที่ใช้ลำเลียงฮีโมโกลบิน
- วิตามินบี 6 ในปริมาณ 50 - 100 mcg ต่อวัน เพื่อเพิ่มการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง
- วิตามินบี 12 ในปริมาณ 500 - 1000 มก. ต่อวัน เพื่อเพิ่มปริมาณเซลล์เม็ดเลือดแดง
- วิตามินซี 1,000 มก. ต่อวัน เพื่อเพิ่มการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดงเช่นกัน
-
ปรึกษาคุณหมอเรื่องฉีด erythropoietin. erythropoietin เป็นฮอร์โมนที่ได้จากไต ช่วยเรื่องการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดงจากไขกระดูก พอเซลล์ไตจับได้ว่าระดับออกซิเจนในเลือดต่ำผิดปกติ จะสร้างแล้วหลั่ง erythropoietin ออกมาเพื่อกระตุ้นให้ไขกระดูกผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดงเพิ่มขึ้น ซึ่งจะทำให้เลือดลำเลียงออกซิเจนได้ดียิ่งขึ้น
- สรุปแล้วหน้าที่หลักของ erythropoietin คือกระตุ้นการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดงและฮีโมโกลบิน (ที่อยู่ในเซลล์เม็ดเลือดแดง มีหน้าที่ลำเลียงออกซิเจน)
- ปกติหมอจะฉีด erythropoietin เข้าเส้นเลือดหรือใต้ผิวหนัง (ส่วนที่เป็นชั้นไขมันด้านนอก แถวขาและต้นขา)
-
อาจต้องถ่ายเลือดถ้าฮีโมโกลบินต่ำเกินพิกัด. บางเคสที่น่าเป็นห่วง คุณหมอจะแนะนำให้ถ่ายเลือดเพื่อเพิ่มปริมาณฮีโมโกลบินแทน
- ก่อนเข้ารับการถ่ายเลือด เลือดจะถูกตรวจสอบก่อนว่าคุณภาพดีและเข้ากันได้กับเลือดของคุณ โดยเฉพาะจะมีการทดสอบหาสิ่งปนเปื้อน เพราะถ้ามีจะเป็นอันตรายต่อผู้รับเลือดมาก โดยเฉพาะเชื้ออย่าง HIV/AIDS หรือไวรัสตับอักเสบ (hepatitis) เพราะฉะนั้นถือเป็นขั้นตอนสำคัญมาก
- พอเลือดผ่านการตรวจสอบอย่างเข้มงวดแล้ว ก็ถึงเวลาถ่ายเลือดผ่านสายสวนหลอดเลือดดำส่วนกลาง หรือหลอดเลือดดำบริเวณแขน ซึ่งใช้เวลาหลายชั่วโมง
- หลังถ่ายเลือดผู้ป่วยจะได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิด เพื่อให้แน่ใจว่าจะไม่มีอาการผิดปกติ เช่น หายใจติดขัด คันหรือมีผื่น และอุณหภูมิร่างกายสูงขึ้น
โฆษณา
คำเตือน
- บางทีฮีโมโกลบินก็ต่ำเพราะโรคต่างๆ เช่น Crohn’s disease, ไทรอยด์ผิดปกติ, โรคไต และลูคีเมีย เป็นต้น
โฆษณา
ข้อมูลอ้างอิง
- ↑ http://www.newhealthguide.org/How-To-Increase-Hemoglobin.html
- ↑ http://doctorschar.com/archives/ashagwanda-withania-somnifera/
- ↑ http://bodyecology.com/articles/nine_benefits_of_dong_quai.php#.U5hc09KSwhE
- ↑ Jing SB, Li L, Ji D, et al. Effect of chitosan on renal function in patients with chronic renal failure. J Pharm Pharmacol 1997;49:721-3.
- ↑ http://www.md-health.com/How-To-Increase-Hemoglobin.html
โฆษณา
