ดาวน์โหลดบทความ
ดาวน์โหลดบทความ
โรคปลายประสาทอักเสบเป็นโรคที่มีผลต่อระบบประสาทรอบนอก (PNS) ซึ่งระบบประสาทรอบนอกที่ว่านี้ทำหน้าที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกาย ความรู้สึกสัมผัส และการทำงานอัตโนมัติ เช่น ความดันโลหิตและการขับเหงื่อ ถ้าเส้นประสาทได้รับความเสียหาย ร่างกายก็จะแสดงอาการต่างๆ ออกมาขึ้นอยู่กับว่าเส้นประสาทที่ถูกทำลายนั้นเป็นเส้นประสาทชนิดไหน โรคปลายประสาทอักเสบที่เท้าเกิดขึ้นกับประชากร 2.4% และ 8% ของผู้ที่อายุ 55 ปีขึ้นไปเป็นโรคนี้ [1] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง Domino, F. (n.d.). The 5-minute clinical consult standard 2015 (23rd ed.) โดยสาเหตุหลักมักจะเกิดจากโรคเบาหวาน แต่โรคปลายประสาทอักเสบก็อาจจะเกิดจากกรรมพันธุ์หรือการติดเชื้อ โรคอื่นๆ และความบอบช้ำทางจิตใจได้เช่นกัน ด้วยเหตุนี้คุณจึงต้องให้ความร่วมมือกับแพทย์ในการรักษา
ขั้นตอน
-
หมั่นเดินเป็นประจำ. พยายามออกไปเดินข้างนอกอย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 ครั้ง หรือไม่ก็ออกกำลังกายในแบบที่ปลอดภัยและสบายๆ สำหรับคุณ คุณสามารถขอให้แพทย์แนะนำโปรแกรมออกกำลังกายที่เหมาะสมกับคุณได้ การออกกำลังกายช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดและหล่อเลี้ยงเซลล์ประสาทที่ถูกทำลาย ส่วนการเดินช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดโดยรวมให้ลดลงและทำให้ควบคุมโรคเบาหวานได้ง่ายขึ้น ถ้าคุณสามารถควบคุมโรคเบาหวานได้ โรคปลายประสาทอักเสบก็จะทุเลาลง
- ถ้าคุณมีปัญหาเรื่องการหาเวลาออกกำลังกาย ให้จำไว้ว่าคุณสามารถเคลื่อนไหวร่างกายเล็กๆ น้อยๆ ได้ เช่น คุณอาจจะทำความสะอาดบ้าน เล่นกับหมา หรือล้างรถเอง ทั้งหมดนี้จะช่วยให้เลือดไหลเวียน
-
แช่เท้า. เติมน้ำอุ่นลงในภาชนะเล็กๆ หรืออ่างอาบน้ำ และใส่ดีเกลือฝรั่ง ¼ ถ้วยต่อน้ำ 1 ถ้วย แต่น้ำต้องไม่อุ่นเกิน 38 องศาเซลเซียส แช่เท้าในภาชนะหรืออ่างน้ำเพื่อให้น้ำท่วมเท้า ความอุ่นของน้ำจะช่วยให้คุณรู้สึกผ่อนคลายและเบี่ยงเบนความสนใจจากอาการปวดที่เท้า นอกจากนี้ดีเกลือฝรั่งยังมีแมกนีเซียมที่ช่วยคลายกล้ามเนื้อด้วย [2] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ถ้าคุณติดเชื้อหรือมีอาการบวม ให้ปรึกษาแพทย์ก่อนแช่เท้าในดีเกลือฝรั่ง [3] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
ลดหรือเลิกดื่มแอลกอฮอล์. แอลกอฮอล์อาจเป็นพิษต่อเส้นประสาทได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าเส้นประสาทถูกทำลายไปแล้ว จำกัดการดื่มให้ไม่เกิน 4 ดริงค์ต่อระยะเวลาทั้งหนึ่งสัปดาห์ จริงๆ แล้วโรคเส้นประสาทอักเสบก็อาจเกิดจากโรคพิษสุราเรื้อรังได้ เพราะฉะนั้นคุณควรหลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์ถ้าคุณเป็นโรคเส้นประสาทอักเสบ [4] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง การเลิกดื่มแอลกอฮอล์จะช่วยบรรเทาอาการและป้องกันไม่ให้เส้นประสาทถูกทำลายเพิ่มเติม [5] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ถ้ามีคนในครอบครัวเป็นโรคพิษสุราเรื้อรัง คุณก็อาจจะงดดื่มไปเลย คุณอาจจะ เลิกดื่มแอลกอฮอล์ไปเลย เพื่อความปลอดภัยและสุขภาพของคุณเอง
-
รับประทานน้ำมันดอกอีฟนิงพริมโรส. น้ำมันธรรมชาติที่พบในดอกไม้ป่านี้มีจำหน่ายในแบบเม็ด ขอให้แพทย์แนะนำปริมาณน้ำมันดอกอีฟนิงพริมโรสในรูปแบบอาหารเสริมให้ เพราะมีงานวิจัยที่พบว่า กรดไขมันที่อยู่ในนั้นช่วยบรรเทาอาการของโรคปลายประสาทอักเสบได้ [6] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ PubMed Central ไปที่แหล่งข้อมูล เพราะกรดไขมันเหล่านี้ช่วยเสริมการทำงานของระบบประสาท
- แหล่งน้ำมันอื่นๆ ที่มีกรดไขมันดี (GLA) ได้แก่ น้ำมันโบราจและน้ำมันแบล็กเคอร์แรนท์
-
เข้ารับการฝังเข็ม. การฝังเข็มเป็นการแพทย์แผนจีนโบราณที่ใช้การฝังเข็มเข้าไปในจุดกด การกระตุ้นจุดกดหรือจุดฝังเข็มนี้จะทำให้ร่างกายหลั่งสารเอ็นดอร์ฟินส์ที่ช่วยบรรเทาอาการปวด แพทย์ฝังเข็มจะฝังเข็ม 4-10 เล่มลงไปในจุดฝังเข็ม และทิ้งไว้ประมาณครึ่งชั่วโมง คุณจะต้องทำ 6-12 ครั้งตลอดช่วงระยะเวลา 3 เดือน [7] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ Harvard Medical School ไปที่แหล่งข้อมูล
- ตรวจสอบชื่อเสียงของแพทย์แผนจีนก่อนทำการนัด ดูให้ดีว่าอุปกรณ์และเข็มผ่านการฆ่าเชื้อเพื่อป้องกันโรคติดต่อทางเลือด
-
เข้ารับการบำบัดเสริมและการบำบัดทางเลือก. นอกจากการฝังเข็มแล้ว คุณยังสามารถลองฝึกสมาธิและการกระตุ้นเส้นประสาททางผิวหนังด้วยไฟฟ้า (TENS) เพื่อบรรเทาอาการของโรคปลายประสาทอักเสบได้ด้วย [8] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง Domino, F. (n.d.). The 5-minute clinical consult standard 2015 (23rd ed.). ขั้นตอนของการกระตุ้นเส้นประสาททางผิวหนังด้วยไฟฟ้าจะใช้ก้อนแบตเตอรีขนาดเล็กเพื่อจ่ายกระแสไฟฟ้าไปยังหมุดหยั่งแผลที่จะวางอยู่รอบบริเวณที่คุณรู้สึกปวด หมุดหยั่งแผลและแบตเตอรีจะสร้างวงจรไฟฟ้าเพื่อให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านไปกระตุ้นบริเวณนั้น งานวิจัยพบว่าการกระตุ้นเส้นประสาททางผิวหนังด้วยไฟฟ้ามีประสิทธิภาพในการรักษาอาการปวดที่เกิดจากปลายประสาทอักเสบบางชนิด แม้ว่ายังต้องมีการวิจัยเพิ่มเติมก็ตาม [9] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ PubMed Central ไปที่แหล่งข้อมูล
- ส่วนการฝึกสมาธินั้น คุณอาจจะลองเดินจงกรม นั่งสมาธิ ชี่กง หรือไทเก็ก มีงานวิจัยที่พบว่า การฝึกสมาธิเป็นประจำช่วยลดอาการปวดได้ [10] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ PubMed Central ไปที่แหล่งข้อมูล
โฆษณา
-
รับประทานยาตามแพทย์สั่ง. มียาต่างๆ มากมายที่สามารถรักษาโรคปลายประสาทอักเสบได้ แต่แพทย์จะเน้นไปที่การรักษาความผิดปกติทางการแพทย์ที่ทำให้เกิดโรคปลายประสาทอักเสบ ซึ่งจะช่วยบรรเทาอาการและเสริมการทำงานของเส้นประสาทที่เท้าได้ [11] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง Domino, F. (n.d.). The 5-minute clinical consult standard 2015 (23rd ed.). แพทย์อาจจะจ่ายยาต่อไปนี้ให้คุณ:
- อะมิทริปไทลีน: ยาตัวนี้แต่เดิมใช้เป็นยาต้านอาการซึมเศร้า แต่สามารถรักษาอาการปวดที่เกิดจากโรคปลายประสาทอักเสบได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยคุณจะเริ่มจากปริมาณที่ต่ำที่สุดก่อน ซึ่งก็คือวันละ 25 มก. แล้วคุณก็ค่อยๆ เพิ่มปริมาณไปจนถึงวันละ 150 มก. ได้ คุณต้องรับประทานยาตัวนี้ก่อนนอนเสมอ และแพทย์ไม่ควรจ่ายยานี้ให้หากคุณเคยมีประวัติความเสี่ยงที่จะฆ่าตัวตาย
- พรีกาบาลิน: ยาระงับประสาทตัวนี้มักจ่ายเพื่อรักษาอาการปวดที่เกี่ยวข้องกับโรคปลายประสาทอักเสบที่เกิดจากโรคเบาหวาน คุณควรจะเริ่มจากปริมาณที่ต่ำที่สุดก่อน และค่อยเพิ่มตามคำแนะนำของแพทย์ ปริมาณสูงสุดคือ 50-100 มก. รับประทานวันละ 3 ครั้ง ปริมาณสูงสุดอาจเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เมื่อเวลาผ่านไปไปจนถึงวันละ 600 มก. แต่ปริมาณยาที่สูงกว่านี้จะไม่มีประสิทธิภาพแล้ว
- ดูล็อกซีทีน: ยาตัวนี้มักจ่ายเพื่อรักษาอาการปวดที่เกี่ยวข้องกับอาการปวดประสาทที่เกิดจากโรคเบาหวาน ปริมาณยาจะเริ่มที่ 60 มก. ซึ่งอาจจะเพิ่มเป็นสองเท่าและแพทย์ก็จะตรวจสอบการรักษาหลังผ่านไปแล้วสองเดือน แม้ว่าคุณจะสามารถเพิ่มปริมาณยาเป็นสองเท่าได้ แต่ส่วนใหญ่แล้วปริมาณที่สูงกว่า 60 มก. นั้นแทบจะไม่ได้มีประสิทธิภาพมากกว่า และจริงๆ แล้วก็อาจจะทำให้เกิดปัญหาอื่นๆ ตามมาด้วย
- การรักษาแบบผสมผสาน: แพทย์อาจจะแนะนำให้คุณรับประทานยาหลายตัวด้วยกัน เช่น กรดไตรคลอโรอะเซติก เวนลาฟาซีน หรือทรามาดอล เพราะอาจช่วยรักษาโรคปลายประสาทอักเสบได้ดีกว่าการรับประทานยาแค่ตัวใดตัวหนึ่ง [12] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง Domino, F. (n.d.). The 5-minute clinical consult standard 2015 (23rd ed.)
-
ใช้โอปิแอตตามแพทย์สั่ง. แพทย์อาจจะสั่งโอปิแอตที่ออกฤทธิ์นานเพื่อรักษาอาการปวดที่เกิดจากโรคปลายประสาทอักเสบ ซึ่งมักจะพิจารณาเป็นกรณีไป เพราะผลข้างเคียงได้แก่ การติดยา (การเสพติด) ความชินยา (มีประสิทธิภาพน้อยลงเมื่อเวลาผ่านไป) และปวดศีรษะ [13] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง Domino, F. (n.d.). The 5-minute clinical consult standard 2015 (23rd ed.)
- นอกจากนี้แพทย์ก็อาจจะจ่ายสารกดภูมิคุ้มกัน เช่น ไซโคลฟอสฟาไมด์ เพื่อรักษาโรคปลายประสาทอักเสบชนิดเรื้อรัง (โรคปลายประสาทอักเสบที่เกิดจากการทำงานผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน) ที่อาจต่อต้านการรักษาด้วยยาชนิดอื่น
-
ปรึกษาแพทย์เรื่องการผ่าตัด. แพทย์อาจจะแนะนำการผ่าตัดเพื่อลดความดัน แล้วแต่ว่าอะไรที่เป็นสาเหตุของโรคปลายประสาทอักเสบ การผ่าตัดลักษณะนี้จะปล่อยความดันออกจากเส้นประสาทที่ถูกกดทับ ซึ่งจะช่วยให้เส้นประสาทกลับไปทำงานได้ตามปกติ การผ่าตัดเพื่อลดความดันมักใช้ในการรักษาภาวะการกดทับเส้นประสาทบริเวณข้อมือ แต่โรคปลายประสาทอักเสบที่เกิดจากกรรมพันธุ์บางชนิดที่ทำให้เกิดปัญหาที่เท้าและข้อเท้าก็ได้ประโยชน์จากการผ่าตัดลดความดันด้วยเช่นกัน
- โรคปลายประสาทอักเสบอมีลอยด์สามารถรักษาได้ด้วยการปลูกถ่ายตับ เพราะโรคปลายประสาทอักเสบชนิดนี้เกิดจากความผิดปกติของเมตาบอลิซึมของตับ [14] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง Domino, F. (n.d.). The 5-minute clinical consult standard 2015 (23rd ed.)
โฆษณา
-
รับประทานวิตามินมากกว่าเดิม. ถ้าคุณไม่ได้เป็นโรคเบาหวานและโรคทางระบบที่ตรวจพบได้ ก็เป็นไปได้ว่าโรคปลายประสาทอักเสบอาจเกิดจากการขาดวิตามินอี บี 1 บี 6 และบี 12 [15] X แหล่งข้อมูลอ้างอิง แต่ก็อย่าลืมปรึกษาแพทย์ก่อนรับประทานวิตามินเสริม เพราะแพทย์จะต้องวินิจฉัยสาเหตุของโรคปลายประสาทอักเสบก่อนจึงจะแนะนำอาหารเสริมหรือยาได้
- เพื่อให้ร่างกายได้รับวิตามินเพิ่มจากแหล่งอาหารที่ดีต่อสุขภาพนั้น ให้รับประทานผักใบเขียว ไข่แดง และตับเยอะๆ
-
ควบคุมโรคเบาหวาน. โรคปลายประสาทอักเสบมักเกิดขึ้นหลังจากได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคเบาหวานไปแล้วหลายปี การควบคุมโรคเบาหวานได้ดีสามารถป้องกันหรือยับยั้งโรคปลายประสาทอักเสบได้ แต่ถ้าเป็นแล้วก็อาจจะไม่สามารถกลับมาหายสนิทได้เหมือนเดิม และแพทย์อาจจะเน้นไปที่การรักษาโรคเบาหวานและควบคุมอาการปวดที่เกิดจากโรคปลายประสาทอักเสบ [16] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ Mayo Clinic ไปที่แหล่งข้อมูล
- คุณต้องคอยติดตามระดับกลูโคสในเลือดอยู่เสมอ ระดับกลูโคสในเลือดควรอยู่ที่ 70-130 mg/dL ขณะงดอาหาร และต่ำว่า 180 mg/dL หลังจากรับประทานอาหารเช้าไปแล้ว 2 ชั่วโมง นอกจากนี้คุณก็ควรควบคุมความดันโลหิตด้วย
-
ป้องกันการบาดเจ็บและการเกิดแผลเปื่อย. คุณอาจจะสังเกตว่าคุณรับความรู้สึกได้น้อยลงและรู้สึกว่ามันเกิดขึ้นตรงบริเวณเท้าที่เกิดปลายประสาทอักเสบ ซึ่งอาจทำให้คุณมีแนวโน้มที่จะเกิดการบาดเจ็บ เช่น รอยบาด รอบตำ หรือถลอกได้ ใส่ถุงเท้าหรือรองเท้าเสมอเวลาที่คุณอยู่ในบ้านหรือนอกบ้าน เพราะการเกิดอาการบาดเจ็บที่เท้าซ้ำๆ อาจทำให้เกิดแผลเปื่อยที่รักษาหายยาก นอกจากนี้คุณก็ควรขอให้แพทย์ตรวจดูเท้าของคุณด้วยเวลาที่คุณไปพบแพทย์ตามนัดปกติ [17] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ American Academy of Family Physicians ไปที่แหล่งข้อมูล
- ใส่รองเท้าทรงหลวม เช่น สลิปเปอร์แบบเปลือย แต่ให้เลี่ยงรองเท้าแตะรัดส้น รองเท้าแตะหูหนีบ หรือรองเท้าที่ไม่ค่อยรองรับเท่าไหร่ รองเท้าคับๆ ก็อาจจะทำให้เลือดบริเวณจุดกดตรงเท้าไหลเวียนได้ไม่ดีพอ และอาจทำให้เกิดแผลเปื่อยบริเวณเหล่านั้นได้
- อย่าไว้เล็บยาวเกินไป เพราะมันอาจจะทำให้เป็นเล็บขบได้ แค่ระวังเวลาตัดเล็บ และอย่าใช้ใบมีดเพื่อไม่ให้บังเอิญเกิดรอยบาด
-
รักษาความสะอาดของแผลเปื่อย. ล้างบริเวณที่เป็นแผลเปื่อยด้วยน้ำเกลืออุ่นๆ หยิบผ้าก๊อซชนิดปลอดเชื้อมาหนึ่งแผ่นแล้วเทน้ำเกลือลงไปเล็กน้อย จากนั้นทำความสะอาดเนื้อเยื่อที่ตายแล้วบนแผลเปื่อย เช็ดบริเวณนั้นให้สะอาดแล้วนำผ้าพันแผลชนิดปลอดเชื้อมาพันคลุมแผลเปื่อยไว้ หมั่นเปลี่ยนผ้าพันแผลวันละ 1 หรือ 2 ครั้ง หรือมากกว่านั้นก็ได้ถ้ามันเริ่มเปียก ถ้าแผลเปื่อยมีกลิ่นเหม็น ให้กลับไปพบแพทย์ทันที เพราะกลิ่นเหม็นเป็นสิ่งที่บ่งบอกว่ามีการติดเชื้อ ซึ่งอาจจะร้ายแรงก็ได้ [18] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ Cleveland Clinic ไปที่แหล่งข้อมูล
- แจ้งแพทย์ทันทีว่าคุณมีแผลเปื่อย เพราะถ้ามันยังเป็นแผลเล็กอยู่ ก็สามารถใช้ผ้าพันแผลและยาปฏิชีวนะรักษาได้ง่ายๆ แต่ถ้าเป็นแผลใหญ่มันจะรักษายาก และอาจถึงขั้นต้องตัดนิ้วเท้าหรือเท้าเลยก็ได้
-
ควบคุมอาการปวด. ความรุนแรงของอาการปวดที่เกิดจากปลายประสาทอักเสบจะแตกต่างกันไป ถ้าคุณรู้สึกปวดเล็กน้อยถึงปานกลาง คุณก็สามารถรับประทานยาแก้ปวดที่หาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไปได้ โดยคุณอาจจะรับประทานไอบูโฟรเฟน 400 มก. หรือแอสไพริน 300 มก. วันละ 2-3 ครั้ง [19] X แหล่งข้อมูลที่เชื่อใจได้ Mayo Clinic ไปที่แหล่งข้อมูล
- อย่าลืมรับประทานยาป้องกันแผลในกระเพาะอาหาร เพราะยาแก้ปวด (เช่น ไอบรูโพเฟน) อาจให้เกิดการระคายเคืองในกระเพาะอาหาร เช่น คุณอาจจะรับประทานยาแรนิทิดีน 150 มก. วันละ 2 ครั้งก่อนรับประทานอาหาร
-
รักษาสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคปลายประสาทอักเสบ. โรคปลายประสาทอักเสบที่เกิดจากโรคไต โรคตับ หรือโรคต่อมไร้ท่อสามารถรักษาได้ด้วยการรักษาโรคที่เป็นต้นเหตุ ถ้าคุณเกิดการกดทับเส้นประสาทหรือปัญหาเฉพาะที่ ก็สามารถรักษาได้ด้วยการทำกายภาพบำบัดหรือการผ่าตัด
- คุณควรปรึกษาแพทย์เรื่องโรคปลายประสาทอักเสบที่คุณเป็นอยู่ทุกครั้งและก่อนรับประทานอาหารเสริม
โฆษณา
เคล็ดลับ
- โรคนี้อาจเกิดขึ้นเฉียบพลันหรือเรื้อรังก็ได้ ในกรณีที่เป็นโรคปลายประสาทอักเสบเฉียบพลัน คุณต้องเข้ารับการตรวจทันที
- คุณสามารถบรรเทาอาการได้ด้วยการเพิ่มระดับน้ำในร่างกายหรือใส่ถุงน่องรัดกล้ามเนื้อ
โฆษณา
ข้อมูลอ้างอิง
- ↑ Domino, F. (n.d.). The 5-minute clinical consult standard 2015 (23rd ed.)
- ↑ http://www.diabetesselfmanagement.com/managing-diabetes/complications-prevention/controlling-neuropathic-pain/
- ↑ http://www.healthmonitor.com/diabetes/understanding-complications/written-article/finding-relief-neuropathy
- ↑ http://www.healthline.com/health/alcoholism/alcoholic-neuropathy#Prevention7
- ↑ http://www.ninds.nih.gov/disorders/peripheralneuropathy/detail_peripheralneuropathy.htm
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8380765
- ↑ http://www.health.harvard.edu/healthbeat/relieving-pain-with-acupuncture
- ↑ Domino, F. (n.d.). The 5-minute clinical consult standard 2015 (23rd ed.).
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2746624/
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3882962/
- ↑ Domino, F. (n.d.). The 5-minute clinical consult standard 2015 (23rd ed.).
- ↑ Domino, F. (n.d.). The 5-minute clinical consult standard 2015 (23rd ed.)
- ↑ Domino, F. (n.d.). The 5-minute clinical consult standard 2015 (23rd ed.)
- ↑ Domino, F. (n.d.). The 5-minute clinical consult standard 2015 (23rd ed.)
- ↑ http://www.healthline.com/health/peripheral-neuropathy#CausesandRiskFactors2
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diabetic-neuropathy/basics/treatment/con-20033336
- ↑ http://www.aafp.org/afp/1998/0315/p1325.html
- ↑ http://my.clevelandclinic.org/services/heart/disorders/pad/legfootulcer
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/peripheral-neuropathy/basics/treatment/con-20019948
โฆษณา
